20. Millennium Docs Against Gravity. Nie bądź obojętny na świat!

Jubileuszowy 20. festiwal Millennium Docs Against Gravity odbędzie się w formule hybrydowej. Od 12 do 21 maja będziemy mogli oglądać filmy w kinach w ośmiu miastach. Od 23 maja do 4 czerwca festiwal przeniesie się do internetu. W trakcie obu części festiwalu zostanie zaprezentowanych ponad 180 tytułów z całego świata.

­ – To święto kina dokumentalnego w tym roku podczas 20. edycji festiwalu odbędzie się w tym samym czasie w Warszawie, Łodzi, Katowicach, Wrocławiu, Poznaniu, Lublinie, Bydgoszczy oraz Gdyni, a w specjalnym programie „Weekend z festiwalem MDAG” kolejne kilkadziesiąt mniejszych miejscowości i kin zrzeszonych w Stowarzyszeniu Kin Studyjnych przedstawi ograniczony program sześciu filmów – zapowiedział na konferencji prasowej założyciel i dyrektor festiwalu Artur Liebhart.

Fanpage wydarzenia na Facebooku obserwuje już niemal 65 tys. użytkowników, profil na Instagramie ponad 11 tys. Według organizatorów w czasie festiwalu na Facebooku i Instagramie docierają z informacjami do ponad 5 milionów odbiorców. A wszystko zaczęło się od tysiąca widzów i projekcji na jednym ekranie w Warszawie w 2004 roku.

Działając „against gravity”, czyli nawet w mało sprzyjających okolicznościach, organizatorzy festiwalu stworzyli imponujące święto filmu dokumentalnego. A co najważniejsze – potrafili zainteresować nim widzów.

Nie bądź obojętny/a… Filmy dla poszukujących

Odwołanie się w głównym haśle festiwalu do znamiennych słów Mariana Turskiego – które padły na obchodach rocznicy wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau – nie jest przypadkowe. Dokumenty prezentowane podczas MDAG mają nas uwrażliwiać na innych, na otaczający świat, pobudzać do myślenia. Pokazywać to, co nie zawsze chcielibyśmy oglądać. Wszystko po to, żebyśmy nie byli obojętni na obecne problemy, na różne oblicza XXI wieku.

Millennium Docs Against Gravity 2023 to aż 1300 kinowych seansów, 18 rozmaitych filmowych sekcji tematycznych, wydarzenia towarzyszące, spotkania z twórcami, 15 konkursów festiwalowych, retrospektywy…

Ale nade wszystko to spotkanie z dokumentami, opowiadającymi o tym, co niepokojące, poruszające, nieoczywiste.

Konkursy, konkursy

Gala otwarcia odbędzie się 11 maja w gościnnych wnętrzach partnera festiwalu – Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN – a dzień później wystartują festiwalowe projekcje i konkursy.

W Konkursie Głównym będzie rywalizowało 12 tytułów. Poznajmy bliżej kilka z nich.

Polski akcent. „Pianoforte” w reż. Jakuba Piątka, absolwenta m.in. łódzkiej filmówki – historia zmagań młodych pianistów, uczestników Konkursu Chopinowskiego. To opowieść o ogromnej presji, jaką odczuwają, często przygotowując się latami do udziału w tym wyjątkowym konkursie. W rundzie wstępnej startuje 160 artystów, do finału awansuje tylko 12 z nich. Towarzysząca im kamera zagląda również za kulisy, czyli tam, gdzie zazwyczaj nie mają okazji spoglądać widzowie. Mieszanka muzyki, emocji, nadziei.

„Niewinność” – niepokorny dokument o obowiązkowej służbie wojskowej w Izraelu, który odbiega od oficjalnej narracji. Okazuje się, że militaryzacja izraelskiego społeczeństwa nie wszystkim się podoba. Bohaterkami i bohaterami filmu są młodzi ludzie, którzy przeciwstawili się presji społecznej i administracyjnej. Zrealizowanie materiału wymagało od jego twórców uporu i odwagi.

„W teatrze przemocy” – pierwszy raz w historii człowiek, który jako dziecko był jednocześnie żołnierzem, stanął przed Międzynarodowym Trybunałem Haskim i został oskarżony o zbrodnie wojenne z dawnych lat. Gdy Dominic Ongwen miał 9 lat, został porwany przez partyzantów Josepha Kony’ego, znanych z wykorzystywania dzieci do walki. Po trzydziestu latach Ongwen zeznaje, że mordował kobiety i dzieci, palił wsie i atakował obozy dla uchodźców.

Odmienne klimaty zapewnią „Pieśni wielorybów” – stworzeń żyjących na Ziemi od 40 milionów lat! Czy ich „pieśni” to środek komunikacji? Poznamy niezwykłe zdolności i bogate, złożone życie społeczne wielorybów. Oglądając film, będziemy mieli wrażenie przebywania w skórze jednego z nich.

Różnorodność tematyczna, łamiące stereotypy spojrzenie na problemy, stawianie trudnych pytań sprawiają, że Konkurs Główny zapowiada się niezwykle interesująco.

Legendy dokumentu

20 wyjątkowych filmów, które w szczególny sposób zapisały się w historii Millennium Docs Against Gravity i kina dokumentalnego, wybrał dyrektor i założyciel festiwalu Artur Liebhart. 10 z nich zostanie zaprezentowanych w kinach, a 10 w części online festiwalu.

Spójrzmy na kilka pozycji z kinowej dziesiątki. Wybór subiektywny.

„Jesteśmy waszymi przyjaciółmi” – reżyser Hubert Sauper zderza nas z realiami Sudanu: pięknem krajobrazu, nadziejami ludzi, ale i obawami o kolejną bratobójczą wojnę, etniczną rzeź. Opisuje kamerą powstawanie najmłodszego na świecie państwa – Sudanu Południowego. Warto uważnie obejrzeć dokument i zadać sobie pytanie, jaki jest udział nas, białych przedstawicieli zachodniej cywilizacji w bezlitosnym wykorzystywaniu Afryki. W rozgrywaniu własnych interesów jej kosztem. I dlaczego wciąż traktujemy ją z wyższością?

„Trzy pokoje melancholii” – Petersburg, Grozny, Inguszetia i ich kilkunastoletni mieszkańcy. Razem z nimi poznajemy realia rosyjsko-czeczeńskiej wojny. Zdjęcia do filmu kręcono przez cztery lata w Rosji, Czeczenii i Inguszetii często z narażeniem życia członków ekipy. Film skupia się na przeżyciach i emocjach ofiar.

Wyzwania rzucane naturze i tradycji – „Ściana cieni”. Góra Kumbhakarna w Nepalu to jednocześnie święty szczyt Szerpów i jedno z najtrudniejszych wyzwań dla światowego alpinizmu z powodu niezdobytej wschodniej ściany. Kiedy grupa wybitnych alpinistów podejmuje ryzyko zdobycia góry, Szerp Nada musi zdecydować, czy iść z nimi jako tragarz i złamać lokalne tabu. Za zarobione pieniądze mógłby opłacić edukację syna, marzącego o zostaniu lekarzem. Czy bogowie mu wybaczą? Czy pozwolą alpinistom wejść na szczyt? Wyprawa z udziałem Polaka – Marcina Tomaszewskiego – wyruszyła w lutym 2019 roku…

Bilety do kin już dostępne

Można już dokonać wyborów konkretnych filmów do obejrzenia. W środę, 26 kwietnia, rozpoczęła się sprzedaż biletów na pojedyncze seanse w kinach. 

Bilety można kupować online na mdag.pl oraz na stronach festiwalowych kin i oczywiście  stacjonarnie w kasach kin w godzinach ich otwarcia. Zatem wybierajmy filmy i idźmy do kina.

Jakie filmy będziemy mogli obejrzeć w internetowej odsłonie festiwalu od 23 maja, dowiemy się pod koniec części kinowej.

I pamiętajmy, że dokumenty z różnych edycji festiwalu możemy również oglądać na vod.mdag.pl. Cały rok. Oglądajmy i bądźmy nieobojętni!

Tygodnik Spraw Obywatelskich patronem medialnym 20. MDAG 2023