Agamben: stan wyjątkowy, biopolityka i wojna domowa
Z Mikołajem Ratajczakiem, autorem wprowadzenia do polskiego wydania „Stasis. Wojna domowa jako paradygmat polityczny” Giorgio Agambena, rozmawia Rafał Górski, redaktor naczelny Tygodnika Spraw Obywatelskich.
Biobezpieczeństwo całkowicie odmieniło ideę obywatela, który stał się pasywnym obiektem medycznego leczenia, kontroli i każdego rodzaju podejrzeń. Obywatel został zredukowany do swojej biologicznej egzystencji. (…) Z kolei podporządkowanie życia statystykom nieuchronnie prowadzi do logicznego wniosku, że takie życie nie jest warte przeżycia. (…) Zachowanie nagiego życia (abstrakcyjnie oddzielonego od życia społecznego) za wszelką cenę jest najbardziej szokującym elementem nowego kultu medycyny-religii.
Giorgio Agamben, „Where are we now? The epidemic as politics”
W tym sensie nowoczesny totalitaryzm można określić jako wprowadzenie – za pomocą stanu wyjątkowego – legalnej wojny domowej, pozwalającej na fizyczną eliminację nie tylko przeciwników politycznych, ale również całych kategorii obywateli, których z jakiś przyczyn nie da się dopasować do określonego systemu politycznego.
Giorgio Agamben, „Stan wyjątkowy”
Wraz z kolejnymi kryzysami, które będą wybuchać na świecie (chociażby ze względu na pogłębiający się kryzys klimatyczny), stan wyjątkowy będzie w coraz większym stopniu stawał się regułą. A każda kolejna epidemia, kryzys uchodźczy czy konflikt zbrojny będą się stawały przyczynkiem do tego, by politykę przekształcać w metodę technokratycznego zarządzania oderwanego od kolektywnych procedur wpływu na instytucje.
Mikołaj Ratajczak, Wprowadzenie do polskiego wydania „Stasis. Wojna domowa jako paradygmat polityczny” Giorgio Agambena
- Czy podczas „tak zwanej pandemii koronawirusa” (określenie Agambena) mieliśmy do czynienia w Polsce z wojną domową i stanem wyjątkowym?
- Kim jest Giorgio Agamben? Skąd pomysł na wydanie polskich pięciu części projektu „Homo sacer”?
- Co Agamben zrobił w 2004 roku, co zadziwiło opinię publiczną? Czy reakcja Agambena na COVID-19 była dla Pana zaskoczeniem?
- Czym jest biopolityka?
- (…) obecnie stan wojny w tradycyjnym znaczeniu tego słowa praktycznie zanikł.
Proszę o wyjaśnienie. - Jaką lekcję powinni wyciągnąć zwykli obywatele z lektury „Stasis. Wojna domowa jako paradygmat polityczny”?
- Jakiego ważnego pytania nikt Panu jeszcze nie zadał w temacie, o którym rozmawiamy? I jaka jest na nie odpowiedź?
