Biskupi niemieccy sprzeciwiają się nowemu rozporządzeniu UE w sprawie nowych GMO

Temat nowych technik genomowych, nazywanych „nowym GMO” i projektu rozporządzenia Komisji Europejskiej w sprawie roślin uzyskiwanych za pomocą nowych technik genomowych z lipca 2023 r. jest przedmiotem krytyki wielu środowisk, w tym rolników ekologicznych i konwencjonalnych pracujących bez GMO oraz konsumentów. Biskupi niemieccy w grudniu 2023 r. wydali krytyczne oświadczenie w tej sprawie.

Zwracają w nim uwagę na brak oceny ryzyka i zapewnienia środków ostrożności, by zapobiec zagrożeniom dla zdrowia ludzi i środowiska nowych roślin wytworzonych w wyniku modyfikacji genetycznej, co jest sprzeczne z zasadą ostrożności zapisaną w prawie UE. Po uwolnieniu do środowiska, rośliny poddane edycji genomu mogą wchodzić w wymianę z innymi organizmami w ekosystemie, w szczególności poprzez rozprzestrzenianie się pyłków lub aktywność owadów i mogą wypierać te organizmy, zwłaszcza inne rośliny.

Przede wszystkim jest to zagrożenie dla rolników i konsumentów. Wyłączenie upraw roślin genetycznie modyfikowanych spod środków ograniczających rozprzestrzenianie i środków bezpieczeństwa, takich jak minimalne odległości lub etykietowanie, oznacza, że ani gospodarstwa ekologiczne, ani konwencjonalne gospodarstwa wolne od GMO nie będą miały możliwości zapobiegania wprowadzaniu roślin genetycznie zmodyfikowanych na swoje pola.

Rolnicy nie będą nawet wiedzieć czy ich sąsiedzi uprawiają rośliny NGT 1, czy nie. Wprowadzenie i prawdopodobnie również krzyżowanie roślin NGT 1 z ich własnymi uprawami może oznaczać poważne szkody ekonomiczne dla gospodarstw ekologicznych.

Biskupi nie podzielają także nadziei wyrażanej przez niektórych, że uprawy NGT mogą być wykorzystywane do walki z głodem na świecie, ponieważ głód jest głównie spowodowany niesprawiedliwą dystrybucją żywności, stratami plonów, nieskutecznymi i niezrównoważonymi metodami uprawy oraz marnotrawstwem żywności.

Zdaniem biskupów niemieckich Komisja Europejska próbuje zatrzeć różnicę między rolnictwem ekologicznym, konwencjonalnym wolnym od GMO i rolnictwem wykorzystującym GMO, niszcząc w ten sposób zasadę współistnienia, która do tej pory obowiązywała w europejskim prawodawstwie dotyczącym GMO.

W tych warunkach współistnienie gospodarstw ekologicznych, konwencjonalnych wolnych od GMO i wykorzystujących GMO nie będzie już gwarantowane. Wraz ze zniesieniem wymogu etykietowania produktów NGT 1, konsumenci tracą również możliwość podejmowania świadomych decyzji dotyczących zakupu produktów wolnych od roślin NGT 1. W rezultacie stracą oni również wolność wyboru.

Dotychczas kraje członkowskie nie wypracowały zgody w sprawie projektu tego rozporządzenia. Wkrótce będzie ono przedmiotem dalszych dyskusji w Parlamencie Europejskim i na posiedzeniach Rady ministrów krajów członkowskich. Zadbajmy o to, by nasz kraj pozostał wolny od GMO!

Stanowisko Komisariatu biskupów niemieckich z 15 grudnia 2023 r.