Chcemy chronić klimat: Ponad dwie trzecie Polaków za redukcją emisji gazów cieplarnianych

Opinia publiczna w Polsce zdecydowanie popiera wzmocnienie polityki klimatycznej – wynika z nowego sondażu YouGov przeprowadzonego w 12 krajach Unii Europejskiej.

Sondaż przeprowadzony na zlecenie europejskiej federacji Transport & Environment (T&E) pokazuje, że 68% respondentów chce podwyższenia krajowych celów polityki klimatycznej. Aż 86% chce, aby wzmożone wysiłki na rzecz ochrony klimatu w sektorze transportu i budownictwa były realizowane poprzez nowe normy i regulacje [I].

T&E wzywa Komisję Europejską do wysłuchania obywateli i zaprzestania kwestionowania odpowiedzialności rządów krajowych za wspólną realizację unijnego celu klimatycznego na rok 2030.

Zgodnie z ustaleniami sondażu Komisja powinna zaproponować podwyższenie celów krajowych w ramach czerwcowego pakietu „Gotowi na osiągnięcie celu 55%” (ang. Fit for 55). Zamiast tego UE debatuje obecnie nad dalszym działaniem tak zwanego rozporządzenia w sprawie wspólnego wysiłku redukcyjnego, które określa wiążące krajowe cele klimatyczne dla każdego państwa członkowskiego i reguluje 60% unijnych emisji.

Z sondażu YouGov wynika, że według 68% respondentów teraz, gdy ustalono ogólnounijny cel klimatyczny polegający na redukcji emisji o co najmniej 55% do 2030 roku, polski rząd powinien zwiększyć swoje wysiłki na rzecz redukcji emisji gazów cieplarnianych. Kolejne 23% uważa, że krajowy cel powinien zostać utrzymany na obecnym poziomie, a tylko 9% jest zdania, że rząd powinien robić mniej niż obecnie.

YouGov na zlecenie T&E przebadał 13 324 dorosłych w 12 krajach UE: Belgii, Danii, Francji, Niemczech, Węgrzech, Irlandii, Włoszech, Holandii, Polsce, Portugalii, Rumunii i Hiszpanii.

Rafał Bajczuk, analityk w Fundacji Promocji Pojazdów Elektrycznych skomentował: „Wiążące cele krajowe są kluczowym czynnikiem napędzającym krajowe działania polityki klimatycznej, w tym tak popularne działania jak promocja fotowoltaiki, likwidacja kopciuchów, czy promocja zeroemisyjnej komunikacji publicznej. Komisja Europejska powinna wziąć to pod uwagę i uznać, że cele krajowe pozostaną jednym z głównych filarów architektury klimatycznej UE ”.

Zdecydowanym poparciem polskich obywateli (86%) cieszy się również zwiększenie wysiłków redukcyjnych w transporcie i budownictwie poprzez wdrażanie nowych narzędzi ograniczających emisję gazów cieplarnianych, takich jak wdrażanie stref czystego transportu, czy promowanie pojazdów elektrycznych.

Takie rozwiązania powinny być w ich ocenie wprowadzane zarówno na poziomie krajowym, jak i unijnym. Jeśli chodzi o nowy instrument rynkowy wprowadzający cenę emisji dwutlenku węgla na poziomie UE, na przykład system handlu emisjami z transporty i budownictwa, który podniósłby koszty transportu i paliw grzewczych dla polskich konsumentów, 60% respondentów sprzeciwia się takiemu instrumentowi, a 40% go popiera [II].

Działamy bez cenzury. Nie puszczamy reklam, nie pobieramy opłat za teksty. Potrzebujemy Twojego wsparcia. Dorzuć się do mediów obywatelskich.

Piotr Skubisz, Instytut Spraw Obywatelskich: „Przerzucenie odpowiedzialności za realizację celów klimatycznych UE z państw członkowskich na unijny rynek emisji dwutlenku węgla to strategia obarczona wysokim ryzykiem i wątpliwą efektywnością. Jeśli UE zdecyduje się na forsowanie rynku emisji dwutlenku węgla dla samochodów osobowych i ciężarowych pomimo niskiego poparcia społecznego, to powinna zająć się społecznymi różnicami i skutkami zarówno w państwach członkowskich jak i pomiędzy nimi”.

Urszula Stefanowicz z Polskiego Klubu Ekologicznego Okręgu Mazowieckiego skomentowała: „Jest oczywiste, że nowy mechanizm rynkowy sam w sobie nie zapewni sprawiedliwej społecznie transformacji sektorów o takiej charakterystyce, jak transport i budownictwo. Konieczne są rozwiązania legislacyjne i finansowe na poziomie krajowym, które nie tylko ograniczą emisję gazów cieplarnianych, ale też na przykład zmniejszą wykluczenie transportowe czy poprawią warunki dla ruchu pieszego i rowerowego w miastach. Państwa muszą nadal być bezpośrednio odpowiedzialne za realizację celów, które powinny być wzmocnione, tak jak i monitoring oraz weryfikacja ich wdrażania. A my, jako obywatele, mamy prawo oczekiwać od władz działań przemyślanych, dopasowanych do krajowych warunków, potrzeb i możliwości, chroniących nasze zdrowie i poprawiających jakość życia”.

Komisja Europejska powinna wykorzystać przeważające poparcie społeczne dla nowych narzędzi polityki klimatycznej, aby priorytetowo potraktować zwiększanie ambicji rozwiązań unijnych o najwyższej efektywności, takich jak normy CO2 dla samochodów osobowych i dostawczych. Ambitne polityki na szczeblu UE także pomagają państwom członkowskim łatwiej osiągnąć cele.

Dodatkowe informacje:

Wszystkie dane, o ile nie określono inaczej, pochodzą z YouGov Plc. Całkowita wielkość próby wynosiła 13324 osoby dorosłe. Ankieta internetowa została przeprowadzona między 11 a 20 lutego 2021 roku w 12 krajach, w tym w Rumunii, Holandii, Włoszech, Portugalii, Danii, Polsce, Francji, Niemczech, Irlandii, Belgii, na Węgrzech i w Hiszpanii. Danym przypisano wagę odzwierciedlającą wielkość populacji w wieku 18+, każdego kraju  aby były one reprezentatywne dla tej grupy krajów jako całości. Wszystkie obliczenia mające na celu odfiltrowanie respondentów bez opinii zostały wykonane przez Transport & Environment.

[I] Pytanie dotyczy zakresu poparcia dla następującego stwierdzenia: „Aby zmniejszyć emisje i osiągnąć nowe cele klimatyczne, rządy krajowe wdrożą nowe środki w celu zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych (np. tworzenie stref ograniczonego ruchu samochodów , renowacje budynków itp.), w połączeniu z innymi środkami UE (np. wyznaczanie celów minimalnej sprzedaży pojazdów elektrycznych itp.), które nie spowodują, że paliwa będą droższe dla konsumentów”.

[II] Pytanie dotyczy zakresu poparcia dla następującego stwierdzenia, w którym instrument został wprowadzony: „Aby zmniejszyć emisje i osiągnąć nowe cele klimatyczne, Komisja Europejska stworzy nowy instrument. Taki instrument spowodowałby, że paliwa transportowe (tj. olej napędowy i benzyna) oraz paliwa do ogrzewania (tj. gaz ziemny i olej opałowy) byłyby droższe dla konsumentów”.