Człowiek w Zagrożeniu. Opowieści o nas i współczesnym świecie
34. Festiwal Mediów Człowiek w Zagrożeniu stawia aktualne i ważne pytania o problemy, których doświadczamy jako jednostki i jako społeczności, w skali lokalnej i globalnej. To również spotkanie z interesującymi twórcami, dziennikarzami, artystami. Zachęcamy do udziału.
Tegoroczny festiwal odbędzie się w dniach 9-13 października w Muzeum Kinematografii i w Narodowym Centrum Kultury Filmowej w Łodzi. W programie ponad 50 filmów dokumentalnych i ponad 20 reportaży.
Od 14 do 23 października zostanie udostępniona internetowa odsłona festiwalu na platformie www.thinkfilm.pl.
O nagrody będą się ubiegały filmy dokumentalne, reportaże tv i audio.
Zapraszamy na krótki, subiektywny przegląd festiwalowy.
Konkursowe dokumenty
W tej kategorii o festiwalowe trofeum powalczy 12 tytułów. Bez lukrowania opowiadają o świecie, ludzkich dramatach i nadziejach. O czym konkretnie?
Znajdziemy historie znad polsko-białoruskiej granicy. Z jednej strony to dramaty tych, którzy chcą ją przekroczyć. Jak kurdyjska rodzina, w której mama zmarła w wyniku hipotermii. Jej nastoletnia córka z ojcem i młodszymi braćmi trafia do obozu dla uchodźców („Drzewa milczą”, reż. Agnieszka Zwiefka). Z drugiej, historia osób takich jak Asia i Marek, którzy kupili stary dom w Puszczy Białowieskiej tuż przy wschodniej granicy Polski. Dla nich i ich dzieci to był mały raj. Jednak pewnego dnia las zaczął się zmieniać. Pojawili się inni, uchodźcy… („Las”, reż. Lidia Duda).
To również opowieści o oddawaniu dzieci przez własnych rodziców do niewolniczej pracy. Barbara z Ghany, podobnie jak tysiące innych ghańskich dzieci, wiele lat przeżyła w świecie pełnym strachu i przemocy. Przetrwała, uratowana przez polskiego księdza („Gdy powieje Harmattan”, reż. Edyta Wróblewska). O zmaganiach z uzależnieniem od narkotyków („Moja siostra”, reż. Mariusz Rusiński), o przekraczaniu granic w walce z chorobą o pełnię życia („Posłuchaj, co ci chcę powiedzieć”, reż. Małgorzata Imielska).
Wstrząsa historia matki, która szuka prawdy o śmierci syna w białoruskim wojsku. Swietłana nie wierzy, że jej syn popełnił w koszarach samobójstwo („Matczyzna”, reż. Alexander Mihalkovich, Hanna Badziaka). Zastanawiają turyści odwiedzający miejsca zniszczone przez wojnę („Danger Zone”, reż. Vita Drygas). Poruszają działania Anny Kurkuriny, ukraińskiej wielokrotnej mistrzyni świata w trójboju siłowym. Od początku rosyjskiej inwazji ratuje ranne i porzucone zwierzęta. W świecie obracającym się dokoła niej w gruzy… („Wszystko ma żyć”, reż. Tetiana Dorodnitsyna, Andrii Lytvynenko).
Uwagę zwracają dokumenty poświęcone wybitnym postaciom. Portrety wnikliwe, bez retuszu.
„Ja, Rosiński”, reż. Piotr Kielar, to szczególna gratka dla miłośników komiksów. I okazja do bliższego poznania jednego z najbardziej znanych na świecie polskich twórców komiksowych, Grzegorza Rosińskiego. Portret człowieka sukcesu, który nie traci twórczego zapału, ale jednocześnie jest już zmęczony.
Twórczego zapału nie traci również inny znakomity polski artysta, Andrzej Seweryn. W „Jestem postacią fikcyjną”, reż. Arkadiusz Bartosiak, kamera towarzyszy Sewerynowi przez 12 miesięcy. Powstał wielowymiarowy portret wybitnego aktora, ale też człowieka, który bywa sfrustrowany, wybuchowy i apodyktyczny.
Historia innej wybitnej postaci, polskiej himalaistki, Wandy Rutkiewicz, stanowi oś opowieści „Ostatnia wyprawa”, reż. Eliza Kubarska. Reżyserka, która sama jest alpinistką, wyrusza w Himalaje śladami Wandy Rutkiewicz. Wskazówką do poszukiwań jest audio-pamiętnik bohaterki, znaleziony wśród materiałów archiwalnych.
Reportaże tv i audio
W konkursie zobaczymy 10 reportaży telewizyjnych i 9 audio. Przegląd różnych sfer naszego życia, wyzwań, smutków i radości.
Kryzys opioidowy w USA wstrząsnął ludźmi również poza Ameryką. Poruszane przy tej okazji uzależnienie od fentanylu to nie tylko amerykańskie przekleństwo. Fentanyl od dawna sieje grozę także w Polsce. „W Żurominie rządzi duch”, reż. Tomasz Patora, zabierze nas na peryferie województwa mazowieckiego…
Inne tematy to m.in.: głęboka polaryzacja na tle politycznym („Polska podzielona”), seksualne molestowanie nastolatki przez księdza i finał sprawy po ponad dwudziestu latach („To ja byłam winna”), czy wojenne dramaty i krzywda ukraińskich dzieci („Na ratunek ukraińskim dzieciom”).
Wśród reportaży audio m.in. „Krowa w prokuraturze”, historia walki hodowców z lokalnym układem oraz nadużywaniem władzy przez urzędnika państwowego. Opowieści o ofiarach przemocy domowej („Od nowa”) lub seksualnej („Po”).
Goście i pokazy specjalne
Tania Rakhmanova zrealizowała ponad 20 dokumentów o tematyce politycznej, historycznej, kulturalnej. Zdobyła wiele międzynarodowych nagród. Na łódzkim festiwalu będzie można obejrzeć dwa spośród jej filmów i porozmawiać z reżyserką w trakcie spotkań po projekcjach. Co zobaczymy?
„Żelazna kurtyna: życie pod okupacją sowiecką” to tytuł, który mówi wiele. Poprzez świadectwa życia codziennego, wywiady, filmy domowe, propagandowe i archiwa, autorka opowiada historię sowietyzacji krajów Europy Wschodniej i Środkowej pomiędzy 1944 r. a budową muru berlińskiego w 1961 r.
W opowieści „Chińskie obozy koncentracyjne” przenosi nas wiele kilometrów dalej, ale wciąż pozostajemy w kręgu przemocy.
Tak prezentują film zapowiedzi festiwalowe: „Założony przez Mao Zedonga pod koniec lat 40. XX wieku laogai to system obozów koncentracyjnych. Jego celem jest „reforma myślenia” poprzez pracę przymusową oraz tortury fizyczne i psychiczne. Pod rządami następcy Mao, Deng Xiaopinga, laogai został przekształcony w biznes i stał się kluczowym instrumentem chińskiej gospodarki. Od czasu dojścia Xi Jinpinga do władzy czystki w systemie laogai rozrosły się na niespotykaną skalę i objęły nielegalnych emigrantów oraz dysydentów politycznych”.
Warto dokładnie przejrzeć program festiwalu i zapoznać się z wszystkimi jego propozycjami.
Instytut Spraw Obywatelskich jest partnerem Festiwalu.