Dzień Konsumenta w cieniu koronawirusa
Obchodzony 15 marca Światowy Dzień Konsumenta w tym roku upływa w szczególnych okolicznościach – zagrożenia koronawirusem. Poza tak wyjątkowymi skrajnie niebezpiecznymi sytuacjami na konsumentów czyhają również liczne codzienne, bardziej „zwyczajne” pułapki. Czy nowe przepisy, a w przypadku koronawirusa nadzwyczajne regulacje, zapewnią nam konsumenckie bezpieczeństwo?
Szczególna sytuacja spowodowana epidemią wymaga szczególnych działań. W piątek 13 marca 2020 roku premier Mateusz Morawiecki ogłosił w Polsce stan zagrożenia epidemicznego.
Konsument w wyjątkowej sytuacji
Podczas konferencji prasowej premier poinformował: – Granice pozostają otwarte dla przepływu towarów. Nie ma żadnych podstaw ani obaw, żeby zabrakło nam żywności. Polska jest wielkim producentem żywności, jednym z największych w Europie, mamy bardzo duże nadwyżki. Zupełnie niepotrzebna była panika dotycząca sklepów i wykupywania towarów w krótkim czasie.
Premier Morawiecki poinformował również, że od soboty 14 marca zostanie ograniczona działalność galerii handlowych. Otwarte pozostaną w nich wszystkie sklepy spożywcze, pralnie, apteki, drogerie, gdzie można kupić środki higieny osobistej. O zawieszeniu działalności innych sklepów w galeriach zdecydowano po to, by nie generować dodatkowego ruchu, tłumu.
Poza galeriami handlowymi ograniczenia nie obowiązują. Wszystkie sklepy, placówki finansowe, punkty usługowe, placówki bankowe mają funkcjonować normalnie. Bardzo ważne jest ograniczanie ruchu w kawiarniach, barach, restauracjach, klubach, pubach. Dlatego podjęto decyzję o zawieszeniu w nich działalności, ale wszystkie te placówki mogą świadczyć usługi „na wynos”.
Koronawirus i żywność
Jakie działania powinien podjąć świadomy konsument zarówno w sklepie, jak i w domu, informuje na swojej stronie Główny Inspektorat Sanitarny (GIS). Przebywając w sklepach, supermarketach utrzymujmy odstępy w kolejkach, unikajmy tłoku. Szczególnie pamiętajmy o higienie przy stoiskach z żywnością pakowaną luzem lub nieopakowaną, np. pieczywo. Sięgając po towary, korzystajmy z dostępnych rękawic i torebek foliowych, których, niestety, wielu z nas dotąd nie używało podczas zakupów. Nie kaszlmy i nie kichajmy w stronę innych osób.
GIS przypomina, że w domu trzeba pamiętać o zachowaniu higieny, myć ręce, blaty kuchenne, deski do krojenia. Należy oddzielać produkty surowe od tych, już przygotowanych do jedzenia. W przypadku mięsa i produktów surowych obróbka cieplna w np. 60 stopniach Celsjuszach przez 30 min. eliminuje koronawirusa.
Zmiany w przepisach
Oderwijmy się na chwilę od tematu zagrożenia koronawirusem. Przyjrzyjmy się przepisom, dotyczącym kontroli jakości żywności w Polsce. Już od 1 lipca 2020 roku nastąpią w nich istotne zmiany. O potrzebie ich wprowadzenia mówiono od dawna. Rekomendował je również Instytut Spraw Obywatelskich. I wreszcie są!
Po znowelizowaniu ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych za kontrolę jakości żywności na wszystkich szczeblach „od pola do stołu” będzie odpowiedzialna jedna instytucja – Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów-Rolno Spożywczych (IJHARS), która podlega Ministerstwu Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Działamy bez cenzury. Nie puszczamy reklam, nie pobieramy opłat za teksty. Potrzebujemy Twojego wsparcia. Dorzuć się do mediów obywatelskich.
– Obecnie artykuły rolno-spożywcze przeznaczone dla konsumentów w sklepach i hurtowniach oraz w placówkach gastronomicznych kontroluje nadzorowana przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów Inspekcja Handlowa (IH), a na wcześniejszych etapach obrotu np.: u producenta, na granicy, w zakładach paczkujących – Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych – czytamy w komunikacie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Po 1 lipca IJHARS będzie odpowiadać za kontrole jakości żywności u producentów rolnych, przetwórców i importerów, w magazynach, hurtowniach i sklepach. Sprawdzi, czy produkty spożywcze nie są zafałszowane i czy są właściwie oznaczone. Skontroluje żywność nieprzetworzoną (np. owoce, warzywa, ryby, mięso) i przetworzoną (np. pieczywo, makarony, sery), opakowania artykułów spożywczych. Sprawdzi jakość dań w barach, restauracjach, szkolnych stołówkach, zakładach cateringowych przygotowujących posiłki dla szpitali. Będzie mogła nakładać na przedsiębiorców kary, a także wycofać ze sklepów całą partię zafałszowanej żywności.
Do ekipy IJHARS dołączą pracownicy wojewódzkich inspektoratów Inspekcji Handlowej (IH), którzy do tej pory zajmowali się kontrolą żywności. IJHARS przejmie również od IH pięć laboratoriów żywnościowych: w Katowicach, Kielcach, Olsztynie, Poznaniu i Warszawie.
Od 1 lipca 2020 roku zajdzie również inna ważna dla konsumentów zmiana. Do publicznej wiadomości będą podawane wyniki kontroli Inspekcji Handlowej (IH). Będzie można się dowiedzieć, gdzie została przeprowadzona, jakich przedsiębiorców i produktów dotyczyła, do jakich doszło nieprawidłowości.
– Cieszę się, że dane przedsiębiorców sprzedających wadliwe produkty zostaną publicznie ujawnione. Dzięki poszerzeniu zakresu ujawnień konsumenci łatwiej będą mogli sprawdzić, jakie wyroby warto kupować, a jakie lepiej omijać – mówi Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.
Oby to przegrupowanie sił, rozdział i uporządkowanie kompetencji, a co za tym idzie również zadań obu inspekcji przełożyły się na ich wzmocnienie i zwiększenie efektywności działań. Trzymajmy za to kciuki, bo im lepiej będą pracowały, tym bardziej my, konsumenci, będziemy mogli czuć się bezpiecznie.
