Jakie wybory? Obywatele decydują, czy są strzyżeni
Z prof. Jarosławem Flisem, autorem książki „Złudzenia wyboru”, rozmawia Rafał Górski, redaktor naczelny Tygodnika Spraw Obywatelskich.
Rozwiewanie wyborczych złudzeń nie musi oznaczać wyznawania spiskowej teorii dziejów. Nie musi też być obnażaniem cynizmu i pokazywaniem „prawdziwego oblicza” polityków, zabiegających o poparcie mas za pomocą manipulacji. Ukryte mechanizmy nie muszą czemuś służyć. Mogą być niezamierzonym efektem naiwności ustawodawców, którzy – choć kierowali się szlachetnymi pobudkami – nie zauważyli, że wypuszczają z butelki dżina partykularyzmu i małostkowości.
Ta książka powstała z przekonania, że nasze polityczne piekiełko jest wybrukowane właśnie takimi dobrymi chęciami. Rozwiązania o jasnych i czytelnych założeniach stworzyły ponury labirynt interesów – tych osobistych i tych instytucjonalnych. Każdy angażujący się w politykę, choćby sam był przepełniony idealizmem, wychodzi z tego labiryntu odmieniony.
Rozdźwięk pomiędzy oficjalnym obrazem polskich wyborów a rzeczywistością nie jest katastrofalny, lecz jest po prostu szkodliwy. Nie ma powodu, by się z nim godzić, na pewno zaś nie powinno się go ignorować. Jak w przypadku wielu przewlekłych, a niezbyt uciążliwych chorób, opisywane przypadłości mają uboczne skutki – wpływają na kondycję oraz podatność na choroby innych organów.
Jarosław Flis, „Złudzenia wyboru”
- Jakie są trzy najważniejsze wyborcze złudzenia obywateli?
- Jakimi dobrymi chęciami jest wybrukowane polityczne piekiełko w naszym państwie?
- Jakie skutki uboczne mają choroby systemu wyborczego?
- Jakie jest lekarstwo na te choroby?
- Na czym polega propozycja ordynacji proporcjonalno-lokalnej, która została przygotowana w ramach prac Parlamentarnego Zespołu ds. Zmiany Ordynacji Wyborczej na Ordynację Mieszaną?
- Od 2012 roku Instytut Spraw Obywatelskich prowadzi kampanię „Obywatele decydują” na rzecz nowelizacji ustawy o obywatelskiej inicjatywie ustawodawczej. Dziesięć lat minęło, a kolejne rządy nie są zainteresowane, żeby ułatwić Polkom i Polakom składanie obywatelskich projektów ustaw.
Jak Pan to skomentuje? - Czego obywatele powinni żądać od polityków, a czego wymagać od siebie?
Muzyka „Also Sprach Zarathustra – Einleitung” – Kevin MacLeod, CC BY 3.0