Książka

Klaus Schwab: Czwarta rewolucja przemysłowa

okładka książki Klaus Schwab Czwarta rewolucja przemysłowa
fot. Studio EMKA
Tygodnik Spraw Obywatelskich – logo

Nr 96 / (44) 2021

Ta rewolucja, zdaniem autora, w sposób zasadniczy zmieni nasz sposób życia i pracy. Charakterystyczne dla niej nowe technologie, łączące świat fizyczny, cyfrowy i biologiczny, wpłyną na wszystkie dyscypliny nauki i gospodarki, na branże przemysłowe i na rządy, rzucą wręcz wyzwanie samemu pojmowaniu człowieczeństwa (z materiałów Wydawcy).

Wydawnictwu Studio EMKA dziękujemy za udostępnienie fragmentu do publikacji. Zachęcamy do lektury całej książki.

Aneks: Głęboka zmiana

Podczas czwartej rewolucji przemysłowej łączność cyfrowa, którą umożliwiają technologie i oprogramowania, fundamentalnie zmienia społeczeństwo. Skala i tempo zachodzących zmian sprawiają, że ta transformacja jest odmienna od jakiejkolwiek innej rewolucji przemysłowej w historii ludzkości.

Rada Światowej Agendy ds. Przyszłości Oprogramowania i Społeczeństwa (Global Agenda Council on the Future of Software and Society), organ Światowego Forum Ekonomicznego, przeprowadziła sondaż wśród 800 menedżerów, aby spróbować określić, kiedy – wedle opinii liderów biznesu – te technologie wnikną w takim stopniu do domeny publicznej, by zdecydować o zmianie zasad gry, i aby jak najpełniej rozumieć konsekwencje tych zmian dla jednostek, organizacji, rządów i społeczeństwa.

Raport z tego sondażu, zatytułowany Deep Shift – Technology Tipping Points and Social Impact (Głęboka zmiana – punkty zwrotne w technologii i ich społeczne konsekwencje), opublikowano we wrześniu 2015 roku. Za tym studium przytaczamy tutaj 21 wytypowanych w nim zmian technologicznych, a także dwie dodatkowe, wskazując także momenty krytyczne dla tych technologii, a tym samym daty spodziewanego wprowadzenia ich na rynek.

Zmiana 1. Technologie wszczepialne

Moment krytyczny – pierwszy wszczepialny telefon mobilny będzie dostępny komercyjnie

Do 2025 roku – 82% respondentów przewiduje nadejście momentu krytycznego

Ludzie są coraz bardziej połączeni z urządzeniami, a te z kolei w coraz większym stopniu są połączone z ich ciałami. Nie tylko nosi się je przy sobie, ale także wszczepia do ciała, by umożliwiały komunikację, lokalizację oraz monitorowanie zachowań i stanu zdrowia.

Na początku były to rozruszniki serca i implanty ślimakowe, po których wprowadzono wiele innych urządzeń służących zdrowiu. To one, reagując na symptomy choroby, umożliwią ludziom podejmowanie działań, będą też w stanie przesyłać dane do centrów monitoringu i prawdopodobnie automatycznie wprowadzać lekarstwa.

Inteligentne tatuaże i inne unikalne czipy mogą ułatwić identyfikację i lokalizację. Wszczepione urządzenia, jakby „wbudowane” smartfony, pomogą w komunikacji między ludźmi, a potencjalnie umożliwią też poznawanie niewyrażonych myśli i odczuć dzięki odczytywaniu fal mózgowych i innych sygnałów

Efekty pozytywne

– Mniej zagubionych dzieci
– Kontrola i poprawa zdrowia
– Wzrost samowystarczalności
– Sprawniejsze podejmowanie decyzji
– Rozpoznawanie obrazów i dostępność danych osobowych (anonimowa sieć, która będzie „krzyczeć” do ludzi)

Efekty negatywne

– Potencjalna inwigilacja, naruszanie prywatności
– Obniżenie poziomu bezpieczeństwa danych
– Eskapizm i uzależnienie
– Większe rozproszenie uwagi (tzn. zaburzenia koncentracji)

Efekty nieznane lub działające w obie strony

– Wydłużenie życia
– Zmiany w naturze stosunków międzyludzkich
– Zmiany w sposobach interakcji i relacji międzyludzkich
– Identyfikacja w czasie rzeczywistym
– Zmiany kulturowe (wieczna pamięć)

Działamy bez cenzury. Nie puszczamy reklam, nie pobieramy opłat za teksty. Potrzebujemy Twojego wsparcia. Dorzuć się do mediów obywatelskich.

Zmiana w praktyce

Cyfrowe tatuaże nie tylko wyglądają atrakcyjnie, ale mogą też wykonywać użyteczne czynności, jak np. otwieranie samochodu, wprowadzanie dotykiem kodów do telefonów komórkowych czy śledzenie procesów życiowych.

Źródło: https://wtvox.com/3d-printing-in-wearable-tech/top-10- implantable-wearables-soon-body/

– Według artykułu w WT VOX: „Inteligentny pył, czyli szereg kompletnych komputerów z antenami, każdy mniejszy od ziarnka piasku, potrafi zorganizować się teraz w miarę potrzeby wewnątrz ciała w sieci, które mogą uruchamiać całą gamę złożonych procesów wewnętrznych. Wyobraźcie sobie taką chmarę atakującą raka we wczesnym stadium choroby, uśmierzającą ból w ranie, a choćby tylko magazynującą osobiste informacje w sposób głęboko zaszyfrowany i uniemożliwiający nieuprawniony dostęp (hakowanie). Dzięki inteligentnemu pyłowi lekarze będą mogli działać wewnątrz ciała bez jego otwierania, a informacja będzie gromadzona w was, głęboko zaszyfrowana, dopóki sami nie wydobędziecie jej ze swojej bardzo osobistej nanosieci”

Źródło: https://wtvox.com/3d-printing-in-wearable-tech/top-10- implantable-wearables-soon-body/

Inteligentna pigułka, stworzona przez Proteus Biomedical i Novartis, wyposażona jest w biodegradowalne urządzenie cyfrowe, które przekazuje do waszego telefonu informacje, jak ciało reaguje na lek.

Źródło: http://cen.acs.org/articles/90/i7/Odd-Couplings.html).

[…]

Zmiana 22. Zaprojektowanie istoty ludzkiej

Moment krytyczny – Narodziny pierwszej istoty ludzkiej, której genom został bezpośrednio i celowo edytowany.

Od przełomu stuleci koszt sekwencjonowania całego ludzkiego genomu spadł prawie o sześć rzędów wielkości. W ramach projektu ludzkiego genomu wydano 2,7 miliarda dolarów na uzyskanie w 2003 roku pierwszego całkowitego genomu. Do 2009 roku ten koszt obniżył się do 100 tysięcy dolarów, natomiast obecnie badacze mogą płacić laboratoriom wyspecjalizowanym w takich zadaniach zaledwie 1000 dolarów za sekwencjonowanie ludzkiego genomu. Podobny trend obserwujemy ostatnio w edycji genomu w związku z rozwojem metody CRISPR/ Cas9, powszechnie przyjętej ze względu na wyższą efektywność i wydajność oraz koszt niższy niż w wypadku poprzednich prób.

Rzeczywista rewolucja nie polega zatem na nagłej zdolności zaangażowanych w to uczonych do edycji genów roślin i zwierząt, ale raczej na tym, że nowe technologie wyraźnie ułatwiają sekwencjonowanie i edytowanie, znacznie zwiększając liczbę naukowców, którzy mogą przeprowadzać eksperymenty.

Efekty pozytywne

– Wyższe plony w rolnictwie dzięki roślinom, które będą bardziej wytrzymałe, bardziej wydajne i płodne
– Skuteczniejsze terapie medyczne dzięki spersonalizowanemu leczeniu
– Szybsza, dokładniejsza i mniej inwazyjna diagnostyka medyczna
– Wyższy poziom rozumienia ludzkiego wpływu na naturę
– Mniejsza zapadalność na choroby genetyczne i mniej związanego z nimi cierpienia

Efekty negatywne

– Ryzyko wzajemnego oddziaływania pomiędzy zmienionymi w ten sposób roślinami/zwierzętami i zdrowiem człowieka/ środowiska
– Drażniąca nierówność w związku z wysokimi kosztami dostępu do terapii
– Społeczny opór i odrzucenie technologii edycji genów
– Niewłaściwe wykorzystanie danych genetycznych przez rządy lub firmy
– Spory międzynarodowe dotyczące etycznego wykorzystania technologii edycji genomu

Efekty nieznane lub działające w obie strony

– Częstsza długowieczność
– Etyczne dylematy dotyczące natury człowieczeństwa
– Przemieszczenia kulturowe

Zmiana w praktyce

W marcu 2015 roku wybitni uczeni opublikowali w „Nature” artykuł wzywający do moratorium na edycję ludzkich embrionów, w którym wyrażają „poważne zaniepokojenie w związku z implikacjami tych badań dla etyki i bezpieczeństwa”. Już miesiąc później, w kwietniu tego samego roku, „Badacze, którym przewodził Junjiu Huang z Yat-sen University in Guangzhou, opublikowali pierwszy na świecie artykuł naukowy na temat zmiany DNA ludzkich embrionów”.

Źródło: http://www.nature.com/news/don-t-edit-the-humangerm-line-1.17111; http://qz.com/389494/chinese-researchersare-the-first-to-genetically-modify-a-human-embryo-and-manyscientists-think-theyve-gone-too-far/

http://qz.com/389494/ chinese-researchers-are-the-first-to-genetically-modify-a-human-embryoand-many-scientists-think-theyve-gone-too-far/.

Klaus Schwab, Czwarta rewolucja przemysłowa, Wydawnictwo Studio EMKA, 2018

Sprawdź inne artykuły z tego wydania tygodnika:

Nr 96 / (44) 2021

Przejdź do archiwum tekstów na temat:

# Nowe technologie # Świat

Być może zainteresują Cię również: