Obywatele rekomendują: chcemy pełnego znakowania żywności pod kątem GMO!

W dniach 1 – 2 października 2016 roku w Warszawie odbył się panel obywatelski na temat znakowania żywności pod kątem braku lub obecności w niej genetycznie modyfikowanych organizmów (GMO), zorganizowany przez Instytut Spraw Obywatelskich oraz Federację Zielonych Grupa Krakowska.

Uczestnicy panelu jednogłośnie opowiedzieli się za potrzebą ujednolicenia i usankcjonowania na poziomie ustawowym kwestii znakowania obecności GMO w produktach żywnościowych w całym łańcuchu produkcji.
Podczas moderowanej dyskusji poprzedzonej wystąpieniami ekspertów wypracowano następujące rekomendacje przekazane następnie Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Krzysztofowi Jurgielowi (przeczytaj nasze pismo do Ministra):

1. Wprowadzenie na mocy uregulowania ustawowego obowiązkowego znakowania wszystkich produktów wyprodukowanych z użyciem GMO – nie tylko tych zawierających >0,9% GMO (zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami, w tym rozporządzeniem (WE) nr 1829/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 września 2003 r. w sprawie genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy), ale także np. pochodzących od zwierząt karmionych paszami GMO (np. mięso, nabiał, jaja);
2. Wprowadzenia ujednoliconego znaku graficznego „wyprodukowane przy użyciu GMO” dla wszystkich produktów spełniających wskazane powyżej przesłanki, umieszczanego w widocznym miejscu na etykiecie produktu;
3. Opisanemu powyżej znakowi graficznemu powinno towarzyszyć szczegółowe wyjaśnienie w zakresie „użycia GMO” dla danego produktu, np. wskazanie składnika GMO lub informacja „pochodzi od zwierząt karmionych paszą GMO”. Informacja taka powinna znajdować na etykiecie produktu, w miejscu gdzie przedstawiany jest jego skład.

Ponadto panel przyjął jednogłośnie następujące rekomendacje towarzyszące dotyczące procedury znakowania:

• System znakowania powinien być nadzorowany przez instytucje państwowe, w oparciu o wyniki badań prowadzonych przez certyfikowane przez państwo jednostki badawcze.
• Wprowadzenie do ustawodawstwa następujących gwarancji związanych z egzekwowaniem przepisów w zakresie znakowania w tym niezapowiedziane kontrole odpowiednich państwowych instytucji kontrolnych, nadzorowanych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi lub inne właściwe instytucje oraz kary grzywny za brak właściwego oznakowania lub nieuprawnione użycie znakowania oraz kara w postaci obowiązku wycofania produktu z rynku do czasu wprowadzenia prawidłowych oznaczeń.
• przeprowadzenie szerokiej akcji informacyjno-edukacyjnej (np. kampanii społecznej) na rzecz rozpoznawalności znakowania, koordynowana przez instytucje państwowe zajmujące się tematyką bezpieczeństwa żywności;
• uruchomienie i prowadzenie przez właściwą instytucję państwową bazy internetowej (w formie strony internetowej), w której dowolna osoba może sprawdzić, jaki typ znakowania powinien obowiązywać na wybranym produkcie (np. wykaz produktów, co do których potwierdzone jest użycie GMO w łańcuchu produkcji i które powinny być oznaczone w ten sposób);
• dążenie do ujednolicenia oznakowania żywności w zakresie obecności GMO na poziomie europejskim, a docelowo także globalnym, w tym podjęcie aktywnej roli przez instytucji państwa polskiego na rzecz wypracowania i wdrożenia takiego ujednoliconego systemu znakowania o charakterze międzynarodowym.

Jesteśmy dumni, że jako jedna z pierwszych organizacji w Polsce mieliśmy możliwość zorganizowania takiej formy konsultacji społecznych. To jeden z milowych kroków w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego i wykorzystywaniu narzędzi partycypacyjnych. Zdajemy sobie sprawę, że część z rozwiązań proponowanych przez uczestników panelu może nie być zaimplementowana w proponowanej formie, jednocześnie liczymy na to, że Pan Minister Krzysztof Jurgiel weźmie pod uwagę poniższe rekomendacje i resort wykorzysta je w pracach nad nowymi ustawami, bądź w trakcie nowelizacji obecnie funkcjonujących ustaw.

Ze szczegółami organizacyjnymi, przebiegiem panelu oraz listą ekspertów biorących udział w wydarzeniu możecie zapoznać się na stronie naszej kampanii „Wolne od GMO? Chcę wiedzieć!”