Orwell, 1984, 2024

Z Dorotą Konowrocką-Sawą, autorką nowego przekładu książki „1984” George’a Orwella, rozmawia Rafał Górski, redaktor naczelny Tygodnika Spraw Obywatelskich.

Morał, jaki należy wyciągnąć z tego niebezpiecznego koszmaru, jest prosty. Nie dopuście do tego. To zależy od Was.
Nie wierzę w to, że społeczeństwo, jakie opisałem, powstanie, sądzę jednak, że coś podobnego mogłoby zaistnieć. Uważam też, że idee totalitarne wszędzie zapuściły korzenie w umysłach intelektualistów, dlatego też podjąłem próbę doprowadzenia tych idei do ich logicznych konsekwencji. Fabuła utworu osadzona jest w Wielkiej Brytanii, pragnąłem bowiem podkreślić, że społeczeństwa anglojęzyczne nie są w sposób naturalny lepsze od jakichkolwiek innych oraz że totalitaryzm, jeśli nie będziemy go zwalczali, może powszechnie zatriumfować.
Orwell

(…) spiskowe widzenie świata. Ten, kto nie podziela naszych idei, nie tylko znajduje się po drugiej stronie, nie tylko jest wrogiem, ale nieustannie spiskuje.
Michał Głowiński, „Nowomowa i ciągi dalsze”

1. „Wszędzie są teleekrany” smartfonów; „nowomowa” w mediach społecznościowych; „posiłki bez smaku”; „Policja Myśli” i „luki pamięci” w formie cenzury na FB, X, YT; „mikrofony wychwytujące i rozpoznające głos” w telewizorach i telefonach, chińskich i amerykańskich; „kościoły pełniące inne funkcje”; „zdrowy rozsądek stał się arcyherezją” – 1984 dzieje się na naszych oczach. Dziś świat Orwell’a przyspieszył dzięki technologii. Co Pani na to?
2. Proszę o trzy najważniejsze refleksje, jakie towarzyszyły Pani przy tłumaczeniu książki?

4. Czy 1984 dobrze się kończy?
5. W nowym przekładzie brakuje Wielkiego Brata. Gdzie on się podział?
6. Jakie wątki interpretacyjne 1984 pojawiają się w analizach rzadko lub wcale?
7. Co współczesny język ma wspólnego z nowomową Orwella?
8. Jakiego ważnego pytania nikt jeszcze Pani nie zadał w temacie, o którym rozmawiamy? I jaka jest na nie odpowiedź?

Działamy bez cenzury. Nie puszczamy reklam, nie pobieramy opłat za teksty. Potrzebujemy Twojego wsparcia. Dorzuć się do mediów obywatelskich.

Muzyka „Also Sprach Zarathustra – Einleitung” – Kevin MacLeod, CC BY 3.0