Powstrzymajmy nowe GMO. Apel do Komisji Europejskiej ws. regulacji prawnych

List otwarty: Regulacja nowych technik genomicznych

Bruksela, 30 marca 2021 r.

Szanowny Panie Timmermans, Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej,

Jako społeczeństwo obywatelskie i organizacje biznesowe jesteśmy głęboko zaniepokojeni próbami deregulacji wyłaniającej się nowej generacji genetycznie zmodyfikowanych (GM) upraw i zwierząt, które są modyfikowane przy użyciu nowych technik genomicznych¹, na przykład CRISPR / Cas.

Europejski Trybunał Sprawiedliwości (ETS) orzekł, że nowa generacja organizmów zmodyfikowanych genetycznie musi podlegać regulacji w ramach istniejących przepisów UE dotyczących GMO². Ich wyłączenie z unijnej dyrektywy dotyczącej GMO „zagroziłoby celowi ochrony, do którego zmierza dyrektywa, i naruszyłoby zasadę ostrożności, którą ma ona wdrożyć”, zdaniem Trybunału (pkt 53 orzeczenia).

Rolniczy przemysł biotechnologiczny twierdzi, że te organizmy GM niosą tylko niewielkie zmiany DNA, które mogą również powstać w sposób naturalny, a zatem nie stwarzają żadnego ryzyka. Jednak publikacje naukowe pokazują, że nowe techniki modyfikacji genetycznej pozwalają twórcom na dokonanie znaczących zmian genetycznych i że zmiany te mogą bardzo różnić się od tych, które zachodzą w naturze.³ Produkty otrzymane technikami genomicznymi są nowatorskie, a proces techniczny zasadniczo różni się od tradycyjnych technik hodowlanych, dlatego produkty technik genomicznych są objęte patentami. Ponadto nowe techniki modyfikacji genetycznej mogą powodować szereg niepożądanych zmian genetycznych, które mogą skutkować produkcją nowych toksyn lub alergenów lub przenoszeniem genów oporności na antybiotyki.⁴ Ale również zamierzone modyfikacje mogą skutkować cechami, które mogą zwiększyć obawy o bezpieczeństwo żywności, troskę o środowisko lub dobrostan zwierząt.⁵

Działamy bez cenzury. Nie puszczamy reklam, nie pobieramy opłat za teksty. Potrzebujemy Twojego wsparcia. Dorzuć się do mediów obywatelskich.

Zastosowanie nowych technik genomicznych do hodowli zwierząt gospodarskich również budzi poważne obawy natury etycznej i co do dobrostanu zwierząt. Wynika to między innymi z dużej liczby zwierząt potrzebnych w fazie testów do wyprodukowania zdolnego do życia potomstwa oraz braku przewidywalności lub stabilności zmian wprowadzanych u zwierząt.⁶ Modyfikacja genetyczna zwierząt, roślin lub mikroorganizmów za pomocą nowych technik genomicznych może zatem stanowić zagrożenie dla konsumentów, dobrostanu zwierząt i środowiska.

Jako wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej będzie Pan uczestniczył w podjęciu trzech nadchodzących decyzji, które mają znaczenie w tej sprawie. Wzywamy do zapewnienia, aby wszystkie organizmy pochodzące z technik genomicznych były nadal regulowane zgodnie z istniejącymi normami UE dotyczącymi GMO, aby ich produkty nie trafiały nielegalnie do naszej żywności oraz aby UE zajęła wyraźne stanowisko przeciwko uwalnianiu organizmów modyfikowanych genetycznie do środowiska.

• Decyzja Komisji Europejskiej w sprawie regulacji nowych technik genomicznych

Oczekuje się, że Komisja Europejska przedstawi swoje poglądy na temat przyszłej regulacji nowych technik genomicznych pod koniec kwietnia, w oparciu o wewnętrzne badanie zlecone przez Radę Ministrów.⁷ Odpowiedzialna komisarz europejska Stella Kyriakides wydaje się widzieć technologię GM jako sposób na zwiększenie zrównoważenia rolnictwa. Obawiamy się, że może ona chcieć zaproponować wyłączenie niektórych technik genomicznych z unijnych przepisów dotyczących GMO, zgodnie z propozycją rolniczego przemysłu biotechnologicznego.

Nierealistyczne jest oczekiwanie, że nowe techniki genomiczne przyczynią się do zmniejszenia negatywnego wpływu rolnictwa na środowisko i klimat. Obietnice stworzenia odpornych na suszę upraw GM i zmniejszenia zapotrzebowania na pestycydy są tak stare, jak sama technologia GM.⁸ Obietnice te nie powiodły się, między innymi dlatego, że stabilne plony w niestabilnym klimacie są kwestią zdrowych praktyk rolniczych i nasion dostosowanych do lokalnych warunków, czego istnieje już wiele udanych przykładów.⁹ Ponadto produkty z technik genomicznych są objęte patentami. Patenty na nasiona mają negatywne konsekwencje ekonomiczne dla sektora rolnego, w tym monopolizację i koncentrację rynku nasion.

Wzywamy Pana do sprzeciwienia się wszelkiemu osłabieniu unijnych przepisów dotyczących GMO oraz zapewnienia pełnego stosowania orzeczenia ETS z 25 lipca 2018 r. zgodnie z zasadą ostrożności. Aby to osiągnąć, Komisja Europejska powinna wspierać wysiłki państw członkowskich mające na celu zapobieganie nielegalnemu skażeniu importu do UE nieautoryzowanymi uprawami GM, stworzonymi przy użyciu nowych technik genomicznych.¹⁰

• Ogłoszony regres w Wielkiej Brytanii w zakresie unijnych standardów GMO

Rząd Wielkiej Brytanii prowadzi konsultacje społeczne w sprawie włączenia lub wyłączenia nowych technik hodowlanych, w tym inżynierii genetycznej, do definicji organizmów zmodyfikowanych genetycznie (GMO). Gdyby zmieniły swoją obecną definicję, wyraźnie osłabiłoby to ich krajowe normy zdrowotne i środowiskowe w porównaniu z normami UE.¹¹

Prosimy o poparcie stanowczej odpowiedzi Komisji Europejskiej na konsultacje Wielkiej Brytanii niosące możliwą zmianę przepisów, co stanowiłoby wyraźne naruszenie zasady TCA (Trade nad Cooperation Agreement) o braku regresji (non-regression principle). Prosimy o zwrócenie się do rządu Wielkiej Brytanii o rezygnację z tych planów lub poniesienie konsekwencji w ramach przyszłego handlu produktami rolnymi między UE a Wielką Brytanią.

• Stanowisko UE w sprawie globalnej regulacji organizmów modyfikowanych genetycznie

Szczególnie niepokojącym zastosowaniem nowych technik genomicznych jest edycja genów. Ta technologia może genetycznie zmodyfikować, zdziesiątkować lub wykorzenić całe populacje dzikich organizmów, w tym przede wszystkim owadów.¹² W czasach kryzysu ekologicznego, kiedy milion gatunków jest zagrożonych, po prostu nie możemy eksperymentować z technologią, którą trafnie nazwano „wyginięciem na żądanie”.¹³ Pierwszy reprezentatywny sondaż przeprowadzony wśród obywateli ośmiu krajów UE wskazuje na wysoki poziom sprzeciwu i bardzo niskie poparcie dla stosowania technologii edycji genów w środowisku.¹⁴

Komisja Europejska zadeklarowała, że ​​chce, aby UE była liderem w obronie przyrody. Będzie reprezentować UE w nadchodzących negocjacjach w ramach Konwencji ONZ o różnorodności biologicznej i protokołu z Kartageny.

• Prosimy Państwa o poparcie światowego moratorium na uwalnianie do środowiska organizmów z mechanizmem nadpisywania genu, zgodnie z zasadą ostrożności na szczeblu międzynarodowym, do czego wzywa Parlament Europejski.¹⁵

Panie Wiceprzewodniczący Komisji Europejskiej, wyniki tych trzech procesów politycznych zadecydują o bezpieczeństwie naszych dostaw żywności oraz o przyszłym stanie naszego środowiska i klimatu. Wzywamy do upewnienia się, że orzeczenie ETS zostanie w pełni wykonane. Liczymy na to, że będziecie przestrzegać zasady ostrożności, gwarantować wysoki poziom ochrony oraz prawo rolników i konsumentów do wyboru tego, co sadzą i jedzą. Wymaga to uregulowania, dokładnej oceny ryzyka i oznakowania wszystkich nowych technik genomicznych.

Sygnatariusze:

Międzynarodowe

Biodynamic Federation Demeter International,
FIAN International,
Navdanya International

Europa

Corporate Europe Observatory,
European Coordination Via Campesina (ECVC),
Forum Civique Européen,
Four paws,
Friends of the Earth Europe,
Greenpeace,
IFOAM Organics Europe,
Pesticide Action Network Europe,
Slow Food Europe,
WeMove Europe

Austria

Arche Noah,
GLOBAL 2000 – Friends of the Earth Austria,
ÖBV-Via Campesina Austria

Belgia

Agroecology In Action,
Amis de la Terre Belgique,
BioForum Boerenforum,
CNCD-11.11.11.,
FIAN Belgium,
FUGEA (Fédération Unie de Groupements d’éleveurs et d’agriculteurs),
Inter Environnement Wallonie (IEW),
Libère Terre, association citoyenne et paysanne,
Mouvement d’action paysanne (MAP),
Natagora,
Nature & Progrès Belgique,
Quinoa,
Réseau Meuse Rhin Moselle pour les semences paysannes et citoyennes,
Terre-en-vue,
UNAB Union des Agrobiologiqtes belges,
Velt,
Vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren,
Vitale Rassen,
vzw Climaxi,
Wervel

Chorwacja

Croatian Organic Farmers Associations Alliance – HSEP,
Zelena akcija / Friends of the Earth Croatia,
ZMAG

Cypr

FoE Cyprus

Republika Czeska

Demeter Czech & Slovak Republic,
Hnutí DUHA – Friends of the Earth Czech Republic,

Members of S-0-S Slovenský ochranársky snem: Barborjak Sabina, Guldan Fero, Homolová Zuzana, Huba Mikuláš, Hudeková Zuzana, Kalašová Gabika, Lacinová Ľubica, Líška Branislav, Medal Richard, Medalová Klaudia, Nvota Juraj, Pačenovský Samuel, Párnická Soňa, Pavlovská Patrícia, Peciar Tomáš, Pifko Henrich, Szabó Štefan, Szabová Lucia, Šremer Pavel, Topercer Ján, Trubíniová Ľubica, Veverka Miloš, Zamkovský Juraj, Ziman Pavol, Kolková Ľubica,

STUŽ – Společnost pro trvale udržitelný život

Dania

Dansk Vegetarisk Forening,
Demeterforbundet i Danmark,
Foreningen for Biodynamisk Jordbrug,
Frie Bønder Levende Land,
Grøn Hverdag,
Landsforeningen Praktisk Økologi,
NOAH – Friends of the Earth Denmark,
Slow Food København

Finlandia

Biodynaaminen yhdistys – Biodynamiska föreningen,
Esvy

Francja

Confédération paysanne,
Demeter France,
MABD Mouvement de l’Agriculture Biodynamique,
Objectif Zéro OGM,
OGM Dangers,
Pollinis Sciences Citoyennes,
Terres d’abeilles

Niemcy

BUND – Bund für Umwelt und Naturschutz Deutschland e.V.,
Kulturpflanzen- und Nutztiervielfalt e.V.,
Apfel Gut e.V.,
Arbeitsgemeinschaft bäuerliche Landwirtschaft (AbL) e.V.,
Bioland,
BOLW,
Bundesverband Gruene Liga,
Demeter e.V.,
Fördergemeinschaft Ökologischer Obstbau (FÖKO e.V.),
Fruchtwechsel e.V.,
GLS Bank,
Interessengemeinschaft für gentechnikfreie Saatgutarbeit (IG Saatgut) Naturland,
Save Our Seeds,
Slow Food Germany,
Umweltinstitut München Verbraucherzentrale Bundesverband e.V. Zukunftstiftung Landwirtschaft

Grecja

Alternative Community Peliti,
Association of Organic Farmers of Northern Greece,
Dimitra”Organic farmers association of Ilia,
Organic Markets of Attica

Węgry

Biodinamikus Közhasznú Egyesület,
Fenntarthatóság Felé Egyesület / Towards Sustainability Association,
Hungarian Research Institute of Organic Agriculture – OMKi,
Közép-magyarországi Zöld Kör,
Magyar Természetvédők Szövetsége / Friends of the Earth Hungary

Irlandia

ISPCA

Włochy

Demeter Italia,
Italian Association of Organic Agriculture (AIAB),
Slow Food Italia,
Asociazione Rurale Italiana (ARI)

Łotwa

Permakultura

Litwa

Gamtinės Žemdirbystės Institutas,
Lietuvos biodinaminės žemdirbystės ir perdirbimo asociacija Biodinamika LT Vytautas Magnus University Agricultural Academy

Luksemburg

Oikopolis Groupe,
SEED Luxembourg asbl,
Vereenegung fir Biolandwirtschaft Lëtzebuerg a.s.b.l.

Malta

FoE Malta,
Nadir

Niderlandy

Slow Food Netherland,
Stichting Demeter,
Vereniging voor Biologisch-Dynamische Landbouw en Voeding

Norwegia

Biologisk-dynamisk Forening

Polska

Demeter Polska,
Ekoland lubelski,
Fundacja Mała Wielka Zmiana,
Fundacja Rolniczej Różnorodności Biologicznej AgriNatura,
Fundacja Strefa Zieleni,
Fundacja Zielone Światło,
Instytut Spraw Obywatelskich / The Civil Affair Institute,
Społeczny Instytut Ekologiczny,
Stowarzyszenie Polska Wolna od GMO,
Stowarzyszenie producentów ekologicznych EKOŁAN,
Zielone Wiadomości

Portugalia

AEPGA – Associação para o Estudo e Protecção do Gado Asinino,
Circulos de Sementes,
CNA – Confederação Nacional da Agricultura,
Confederacao Nacional Da Agricultura,
GAIA-Environmental Action and Intervention Group,
Movimento Cívico Ar Puro

NDMALO-GE

Palombar – Associação de Conservação da Natureza e do Património Rural Parents for Future Portugal,
Plataforma Transgénicos Fora,
Rede para o Decrescimento,
Térrea – Associação para a Cultura, o Desenvolvimento Sustentável e a Cidadania,
TROCA-Plataforma por um Comércio Internacional Justo,
Wakeseed,
ZERO,
Associação Sistema Terrestre Sustentável

Rumunia

Eco Ruralis,
Hosman Durabil

Słowacja

Aeternus vita,
Agro-eko fórum,
Centrum environmentálnych aktivít-CEA,
CEPTA – Centrum pre trvaloudržateľné alternatívy,
Druživa,
EKOTREND Slovakia – Zväz ekologického poľnohospodárstva,

Members of S-0-S Slovenský ochranársky snem (Slovak Conservation Assembly): Barborjak Sabina, Guldan Fero, Homolová Zuzana, Huba Mikuláš, Hudeková Zuzana, Kalašová Gabika, Lacinová Ľubica, Líška Branislav, Medal Richard, Medalová Klaudia, Nvota Juraj, Pačenovský Samuel, Párnická Soňa, Pavlovská Patrícia, Peciar Tomáš, Pifko Henrich, Szabó Štefan, Szabová Lucia, Šremer Pavel, Topercer Ján, Trubíniová Ľubica, Veverka Miloš, Zamkovský Juraj, Ziman Pavol, Kolková Ľubica,Občianska iniciatíva Slovensko bez GMO,

SLOBODA ZVIERAT,
Slow Food Pressburg,
SOSNA,
Spoločnosť pre trvalo udržateľný život- Society for Sustainable Living Slovakia VČELÁRSKY EKOLOGICKÝ SPOLOK SLOVENSKA,
Zóny bez pesticídov,
Zväz výrobcov krmív, skladovateľov a obchodných spoločností,
Žyvot Rusyna

Słowenia

EkoSemena – OrganicSeeds Institute&Semenjalnica,
Umanotera,
Združenje Demeter Slovenija,

Hiszpania

Amigos de la Tierra

Szwecja

NordBruk,
Svenska Demeterförbundet

Wielka Brytania

Biodynamic Association Certification UK,
Econexus,
GM Watch,
Land Workers’ Alliance

Bibliografia:

¹According to the European Council (https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:32019D1904&from=EN) new mutagenesis techniques (i.e. new genomic techniques) must be defined in the light of the ECJ ruling in case C-528/16. They therefore include all genetic modification techniques “which appeared or were mostly developed since Directive 2001/18 was adopted” (para 51 of the Ruling of the European Court of Justice, 25 July 2018, Case C 528/16, http://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=204387&pageIndex=0&doclang=EN& mode=req&dir=&occ=first&part=1&cid=709582

² Arguing that “the risks linked to the use of those new techniques/methods of mutagenesis might prove to be similar to those which result from the production and release of a GMO through transgenesis. It thus follows from the material before the Court, first, that the direct modification of the genetic material of an organism through mutagenesis makes it possible to obtain the same effects as the introduction of a foreign gene into that organism and, secondly, that the development of those new techniques/methods makes it possible to produce genetically modified varieties at a rate and in quantities quite unlike those resulting from the application of conventional methods of random mutagenesis“.(para. 48 of ECJ ruling quoted in note [1])

³ Eckerstorfer MF et al (2019). An EU perspective on biosafety considerations for plants developed by genome editing and other new genetic modification techniques (nGMs). https://doi.org/10.3389/fbioe.2019.00031 Kawall, K., Cotter, J. & Then, C. Broadening the GMO risk assessment in the EU for genome editing technologies in agriculture. Environ Sci Eur 32, 106 (2020). https://doi.org/10.1186/s12302-020-00361-2

⁴ Sansbury, B.M., Hewes, A.M. & Kmiec, E.B. Understanding the diversity of genetic outcomes from CRISPR-Cas generated homology-directed repair. Commun Biol 2, 458 (2019) https://doi.org/10.1038/s42003-019-0705-y Norris, A.L., Lee, S.S., Greenlees, K.J. et al. Template plasmid integration in germline genome-edited cattle. Nat Biotechnol 38, 163–164 (2020). https://doi.org/10.1038/s41587-019-0394-6 Rezza, A., Jacquet, C., Le Pillouer, A. et al. Unexpected genomic rearrangements at targeted loci associated with CRISPR/Cas9-mediated knock-in. Sci Rep 9, 3486 (2019) https://doi.org/10.1038/s41598-019-40181-w , Robinson, Cl. Antoniou, M. & Fagan J. GMO myths and truths. Updated with new information on ‘new GM’ techniques, Earth Open Source, Fairfield, (2018) (4th ed) Adikusuma, F., Piltz, S., Corbett, M.A. et al. Large deletions induced by Cas9 cleavage. Nature 560, E8–E9 (2018). https://doi.org/10.1038/s41586-018-0380-z Rayner, E. et al. CRISPR-Cas9 Causes Chromosomal Instability and Rearrangements in Cancer Cell Lines, Detectable by Cytogenetic Methods, The CRISPR Journal. Dec 2019. pp. 406-416. http://doi.org/10.1089/crispr.2019.0006

⁵ Eckerstorfer MF et al (2019). An EU perspective on biosafety considerations for plants developed by genome editing and other new genetic modification techniques (nGMs) https://doi.org/10.3389/fbioe.2019.00031

⁶ Ormandy EH, Dale J, Griffin G. Genetic engineering of animals: ethical issues, including welfare concerns. Can Vet J. 2011;52(5):544-550. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3078015/

⁷ Council Decision (EU) 2019/1904 on the study on new genomic techniques

⁸ Greenpeace International (2015). Twenty Years of Failure. Why GM crops have failed to deliver on their promises: https://www.greenpeace.org/static/planet4-international-stateless/2015/11/7cc5259f-twenty-years-of-failure.pdf

⁹ Chable, V. et al. A. Embedding Cultivated Diversity in Society for Agro-Ecological Transition. Sustainability 2020, 12, 784. https://doi.org/10.3390/su12030784

¹⁰ Ribarits, A. et al. Detection Methods Fit-for-Purpose in Enforcement Control of Genetically Modified Plants Produced with Novel Genomic Techniques (NGTs). Agronomy 2021, 11, 61. https://doi.org/10.3390/agronomy11010061 https://www.detect-gmo.org/

¹¹ https://www.gov.uk/government/news/gene-editing-creates-potential-to-protect-the-nations-environment-pollinators-and-wildlife https://consult.defra.gov.uk/agri-food-chain-directorate/the-regulation-of-genetic-technologies/

¹² Simon, S., Otto, M. and Engelhard, M. Synthetic gene drive: between continuity and novelty EMBO Rep (2018) 19:e45760

¹³ https://www.economist.com/briefing/2018/11/08/the-promise-and-peril-of-gene-drives

¹⁴ https://www.stop-genedrives.eu/en/survey-eu-citizens-reject-genetic-engineering-of-wild-species-with-gene-drives/

¹⁵ European Parliament resolution of 16 January 2020 on the 15th meeting of the Conference of Parties (COP15) to the Convention on Biological Diversity (2019/2824(RSP)