Rady pracowników. O dialogu społecznym w Polsce.

„Hala produkcyjna jednego z polskich zakładów. Przewodniczący rady pracowników, jeden z najstarszych stażem, w imieniu kilkudziesięciu pracowników prosi o spotkanie z kierownictwem ws. podwyżek. Menedżer podchodzi do jego miejsca pracy i zrzuca ze stołu hebel. Następnie mówi do pracownika: „Podnieś to”. W hali zapada cisza. „Podnieś to!” — słychać krzyk młodego absolwenta studiów zarządzania. Stary człowiek schyla się i podnosi hebel…

Gdy piszę te słowa, przechodzą mnie dreszcze, oczy wilgotnieją, a duch walki nabiera siły. Tę historię opowiadam, kiedy ludzie pytają, dlaczego zajmuję się radami pracowników.

Unia radzi

7 kwietnia 2006 roku Sejm uchwalił ustawę o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji. Wdrażała ona dyrektywę 2002/14/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej z dnia 11 marca 2002 roku, której celem była intensyfikacja w krajach członkowskich UE dialogu pomiędzy pracodawcami a pracownikami.

Ustawa inicjuje powstawanie w polskich firmach rad pracowników, które są nowym podmiotem samorządu pracowniczego. Mają one inne kompetencje niż związki zawodowe, aby zminimalizowane było między nimi pole do rywalizacji. Przykładowo rady pracowników dzięki wglądowi w sytuację finansową zakładu mogą odpowiednio wcześniej reagować w kwestiach dotyczących zatrudnienia.

Stosunki pracy są niezwykle istotnym elementem życia społecznego ze względu na wymiar czasowy (liczba godzin), aspekt ekonomiczny (źródło dochodów) oraz istniejące wzorce kulturowe (praca jako jedna z głównych wartości kulturowych). Zajmuje więc siłą rzeczy ważne miejsce w procesie kształtowania społeczeństwa obywatelskiego. Niestety, o ile w Polsce istnieją zagwarantowane formalnie oraz faktycznie przestrzegane swobody obywatelskie, o tyle wiele wskazuje na to, iż w kwestii stosunków pracy sytuacja Polski nie tylko odbiega od ideału, ale jest znacznie gorsza niż w krajach Europy Zachodniej. Instytucje kontrolne (Państwowa Inspekcja Pracy, sanepid), naukowcy, media i organizacje społeczne (związki zawodowe i organizacje pozarządowe) zwracają uwagę na szereg patologii związanych z traktowaniem pracowników najemnych, skutkiem czego jest daleko posunięty brak inicjatyw pracowników, postawa bierna, nierzadko oparta na strachu i niepewności.”

Autor: Rafał Górski
Ciąg dalszy artykułu: wszystkoconajważniejsze.pl