Służba publiczna 2.0

Przez służbę publiczną rozumiemy pracę na rzecz dobra wspólnego realizowaną głównie przez osoby zatrudnione w administracji państwowej.

Rozwój technologii informatycznych, a w szczególności Internetu, stworzył jednak techniczną możliwość oddolnej partycypacji na niespotykaną wcześniej skalę,

w tym włączania obywateli w realizację zadań publicznych.

Internet stał się wielopoziomową platformą eliminującą dotychczasową jednostronność i asymetrię relacji państwo – obywatel. Zwróćmy uwagę na  kilka realizowanych w ostatnich latach projektów, zaliczanych do obszaru Służby publicznej 2.0:

• FixMyStreet: brytyjska aplikacja wykorzystująca mapy, umożliwia obywatelom monitoring infrastruktury miejskiej i szybkie zgłaszanie usterek odpowiednim służbom. Podobne funkcjonalności, umożliwiające m.in. obywatelską pomoc w zarządzaniu bezpieczeństwem i monitoring wyborów, posiada oprogramowanie Ushahidi;
• Wolontariat obywatelski: wykonywanie przez sieć „mikrozadań” na  rzecz instytucji publicznych, np. katalogowanie i tagowanie materiałów archiwalnych (fiński DigiTalkoot) czy obserwacje prowadzone dla celów naukowych (Nature’s Notebook, NASA);
• Budget Simulator: używana przez brytyjskie samorządy aplikacja pozwala obywatelom na współtworzenie budżetu lokalnego. Użytkownik za  pomocą suwaka proponuje kwotę, o jaką mają zostać podwyższone lub zredukowane wydatki na poszczególne usługi publiczne;
• Crowdsourcing prawa: zbiorowa praca i poszukiwanie nowych rozwiązań prawnych, uwzględniających interesy wielu stron. Dzięki tej metodzie w  2010 r. powstał nowy, obywatelski projekt konstytucji Islandii.

Niektórzy badacze sądzą, że obecne zmiany technologiczne i społeczne mogą redefiniować samo pojęcie państwa: zmienia ono swoją podstawową funkcję, z autorytatywnego ośrodka rozwiązywania problemów stając się arbitrem zapraszającym partnerów pozarządowych do wspólnego poszukiwania najlepszych rozwiązań. W realizacji celów publicznych państwo staje się nie jedynym, ale jednym z wielu graczy, którego podstawowym zadaniem jest zapewnienie infrastruktury i umożliwienie działania podmiotom prywatnym.