Stanisław Lem, Wiktor Jaźniewicz: W strachu przed antymaterią. 1381 cytatów
„W strachu przed antymaterią” to znakomita lektura dla miłośników i znawców twórczości autora „Solaris”. To także książka dla wszystkich, którzy chcą rozpocząć swoją przygodę z Lemem – cytaty będą świetnym wprowadzeniem w dzieła najważniejszego polskiego twórcy science fiction. Poza nimi to także zbiór rysunków pisarza, również tych mniej znanych! (z opisu Wydawcy).
Wydawnictwu Literackiemu dziękujemy za udostepnienie fragmentu do publikacji. Zachęcamy do lektury całej książki.
TECHNOLOGIE
TECHNOLOGIE JAKO TAKIE
Większość ludzi korzysta z technologii swej cywilizacji nie znając jej. [Powrót z gwiazd]
Technologia ułatwień życia staje się narzędziem jego zubożenia, ponieważ z posłusznego powielacza dóbr duchowych stają się środki masowej informacji producentem tandety kulturalnej. [Summa technologiae]
Technoewolucja niesie więcej zła niż dobra; człowiek okazuje się więźniem tego, co sam stworzył, istotą, która w miarę zwiększania swej wiedzy, w coraz mniejszym stopniu może decydować o swoim losie. [Summa technologiae]
Technologia jest naturalnym niejako i pierwszym przeciwnikiem sztuki u źródeł jej powstawania, ponieważ dezindywidualizuje. [Summa technologiae]
Rozrywka może rozwijać się w atmosferze triumfujących technologii. [Summa technologiae]
Technologia jest jako źródło artystycznej inspiracji bezpłodna. Nie dotyczy to tych jej dziedzin i wpływów, które wspomagają stwarzanie produktów użytkowych, zaspokajających potrzeby materialne. [Summa technologiae]
Jedynym środkiem na technologię (na jej skutki jakoś fatalne) jest inna technologia. [Rozprawy i szkice]
Technologia sprawniejsza bywa w niszczeniu wartości autonomicznych aniżeli w ich stwarzaniu. [Dialogi]
Jest technologia moderatorem doskonale neutralnym etycznie, ponieważ zapobiegając złu, do tego się ogranicza. [Dialogi]
Im większa bowiem sztuczność otoczenia, w tym większym stopniu skazani jesteśmy na technologię, na jej sprawność – i na zawodność. [Summa technologiae]
Technologicznie zapoczątkowana atrofia wartości ma charakter procesu nieodwracalnego. [Summa technologiae]
Rozwój technologii zakłóca równowagę naszego świata i nic nie uratuje nas, jeśli ze zrozumienia tego stanu rzeczy nie wyciągniemy praktycznych wniosków. [Głos Pana]
Ludzkość stawała się dla technologii środkiem czy instrumentem osiągnięcia celu zasadniczo nieznanego.[Głos Pana]
Wzrastającym nieograniczenie w siły opiekunem naszych potrzeb okazuje się coraz jawniej technologia.[Fantastyka i futurologia]
Im dokładniej dba technika o nas, tym staranniej trzeba o nią dbać z kolei. [Fantastyka i futurologia]
Ewolucja technologiczna jest to ruch, który zapoczątkowaliśmy nie wiedząc, do czego doprowadzi. [O biosferyczny parlament świata, wywiad]
Technologia jest obszarem groźnych pułapek i kto weń wkroczy, łatwo kończy fatalnie. [Fiasko]
Technologia, raz okrzepłszy, staje się zmienną od podłoża cywilizacyjnego niezależną. [Fiasko]
Jeśli człowiek nie będzie umiał zbudować wzmacniaczy rozumu, to danych mu biologicznie granic kognitywnych nie przekroczy. [Filozofia przypadku]
NIE MA chyba takiej dziedziny żywota, której dzięki środkom techniki (a szerzej – wiedzy naukowej, technicznej, chemicznej) nie dałoby się wywichnąć w nadużycie. [Tajemnica chińskiego pokoju]
Technologiczne moce, stworzone przez człowieka, zaczynają powoli dokonywać manewru „w tył zwrot” i ostrzem wchodzić w swego twórcę. [Lube czasy]
Na życie ludzkie coraz mocniej wpływają gwałtowne erupcje technologii, a skłonność ludzka, by wykorzystać je raczej ku złemu niż ku dobremu, coraz wyraźniej przy tym się rysuje. [Lube czasy]
Technologia jest niezależną zmienną naszej cywilizacji: jej rozpędzonych wehikułów nic prócz globalnej zagłady nie powstrzyma. [Bomba megabitowa]
Z dojrzewających owoców Technologicznego Drzewa najchętniej i najbardziej skwapliwie wyciskamy jady dla samych siebie i dla innych ludzi. [Bomba megabitowa]
Każda technologia ma dobrą i złą stronę,
a użytek, jaki ludzie robią z owoców poznania, zależy od nich samych. [Dziury w całym]
Im wyższy poziom technologicznego przekazu, tym łatwiej rozpowszechniać brednie, a ludzie brednie niestety lubią. [Dziury w całym]
Człowiek jest spychany na pozycję bierną wobec wyzwań rzucanych mu przez cywilizację,
a technologia, która ma go zabawić, okazuje się czasem technologią rozrywając jak bomba. [Dziury w całym]
Każda bez wyjątku nowa technologia ma awers korzyści i zarazem rewers nowych, nieznanych dotychczas bied. [Bomba megabitowa]
Technotwórcza cywilizacja może zapędzić człowieka w głąb tak usztucznionego środowiska, aż będzie on jej „miejscem najgłupszym”. [Sex Wars]
Ilekroć front technik się rozszerza lub posuwa, podąża za nim rosnąca szybko sprawność jego występnego nadużywania. [Bomba megabitowa]
Technologiczny szkielet naszej cywilizacji jest na tyle mocny, że może wytrzymać wiele, nawet wielkie katastrofy. [Krótkie zwarcia]
Przewroty technologiczne zachodzą obecnie z takim przyspieszeniem, że ogrom zmian w życiu naszej cywilizacji, stający się już naszym udziałem, nie bardzo jest postrzegany. [Sex Wars]
Technologia nie jest zaraźliwa, ale rozprzestrzenia się szybciej od epidemii. [Tako rzecze… Lem]
Większość technologii ma w marzeniach świetlany awers, który u prekursorów jest zawsze jaśniejącą gwiazdą oraz rewers, czarną brudną rzeczywistość, mniej lub bardziej trywialną. [Nieludzkie przyspieszenie, wywiad]
Ambicje poszczególnych dopływów technologicznego dorzecza są bez wątpienia daleko większe, aniżeli szansa ich realizacji. [Nanonadczłowiek]
Im jednak powszechniej rozprzestrzeniały się zmasowane produkty technologii, tym bardziej fatalny ujawniał się ich codzienny rezultat. [Wyboje cywilizacji]
Mając coraz silniejsze technologie, coraz słabiej kontrolujemy kierunek, w jakim one zmierzają. [Tako rzecze… Lem]
Kanałami najnowszych technologii pompuje się w ludzi najobrzydliwsze brednie. [Świat na krawędzi]
W naszych czasach każda nowo pojawiająca się technologia wprowadza niemało zamętu, obiecując mnóstwo rzeczy i dobrodziejstw raczej niemożliwych do spełnienia. [Klonować albo nie klonować]
Człowiek wytworzył technologię, która okazała się siłą coraz bardziej rwącą i pociągać zaczęła za sobą swego twórcę. [Krótkie zwarcia]
POSTĘP
Wspaniałe techniki komunikacyjne służą temu, żeby, zamiast upić się na swoim podwórku, przebrany za turystę debil mógł to samo uczynić w pobliżu Bazyliki Świętego Piotra. [Głos Pana]
Automatyzm postępu, który by gwarantował zawsze błogosławione skutki wszelkiej technoewolucji, jest fikcją. [Fantastyka i futurologia]
Czy wolno nazwać postępem wiedzy sytuację, w której specjalizacja rozdrabnia działalność poznawczą, budowlaną, intelektualną, twórczą, tak że w każdym fachu każdy coraz głębiej nawierca swe coraz mniejsze poletko? [Fiasko]
Motorem postępu jest agresja. [Śmierć futurologii, wywiad]
Zbyt wielki, zbyt szybki i zbyt wszechstronny postęp obracać się może we własne ponure przeciwieństwo.[Krótkie uwagi o humanizmie]
Z postępem technicznym jest tak jak z brzytwą: można się nią ogolić, a można i gardło podciąć. [W globalnej mordowni, wywiad]
MASZYNY I ROBOTY
Żadna maszyna nie uczyni człowieka zbytecznym. [Astronauci]
Robot, który by zarazem umysłowo dorównywał człowiekowi, a nie był zdolny do kłamstwa czy oszukiwania, jest czystą fikcją. [Opowieści o pilocie Pirxie]
Maszyna logiczna różni się od mózgu tym, że nie może mieć naraz kilku wykluczających się programów działania. [Opowieści o pilocie Pirxie]
Maszyna tępa, niezdolna do refleksji, robi to, co jej zadać. Bystra pierwej bada, co się jej lepiej kalkuluje – rozwiązać otrzymane zadanie czy też wykręcić się sianem? [Kongres futurologiczny]
Auto – wzmacniacz osobowości. [Katar]
Wskazania przyrządów mogą zawieść, wtedy ostatnim indykatorem jest człowiek. [Katar]
Człowiek stwarza narzędzia niekoniecznie z zabójczymi intencjami, ale do takich zamierzeń narzędzia zazwyczaj łatwo dają się dostosować. [Tajemnica chińskiego pokoju]
Niepewność bytowa spowodowana inwazją nowej techniki w ludzkie życie może prowadzić do fatalnej frustracji. [Dialogi]
Ważniejsze od zrozumienia konstrukcji maszyn jest poznanie istot, które je zbudowały. [Astronauci]
Dlaczego nie dotyka cię widok dźwigu 10 000 razy silniejszego od ciebie, a obraża cię obraz machiny 1000 razy od ciebie rozumniejszej? [Dialogi]
Mit Golema, maszyny zbuntowanej i powstającej przeciw człowiekowi, jest kłamstwem, wymyślonym po to, żeby ci, co niosą za wszystko odpowiedzialność, mogli ją z siebie zrzucić. [Opowieści o pilocie Pirxie]
Człowiek tchnął zdobytą o sobie samym wiedzę w zimne maszyny, pilnując, by miały tylko tyle duchowości, ile to niezbędne, bez szansy na stanie się konkurentem swego twórcy do łask świata. [Opowieści o pilocie Pirxie]
Przez robota pojmujemy mechanicznego bałwana, z grubsza człekokształtną maszynę, obdarzoną inteligencją ludzką. Jest on więc prymitywną karykaturą człowieka, a nie jego następcą. [Summa technologiae]
Człowiek jest dzisiaj najbardziej zawodnym elementem u stworzonych przez siebie maszyn, jak również najsłabszym – mechanicznie – ogniwem uruchomionych procesów. [Summa technologiae]

TELEWIZJA
Mądrze skonstruowany telewizor upowszechnia intelektualną brednię. [Głos Pana]
Idioci, idiotnicy, idiotowcy, idiocenci oraz kretynowcy, kretynidzi, kretyniści i podobni im zwyrodniałowie mnożą się w szalonym tempie pod wpływem jadów informacyjnych, słanych z orbit stacjonarnych. [Sex Wars]
Telewizja światowa przemieniła się w wielki zakład pogrzebowy, który z najróżniejszych stron zmiata
nieszczęścia i katastrofy. [Lube czasy]
Żyjemy w epoce ikonicznej, a obraz zastępuje myśl. [Krótkie zwarcia]
Nikt wprawdzie niczego nie zabrania, jednak coś, czego media nie nagłośnią i o czym nie ma mowy w telewizji, właściwie przestaje istnieć. [Rasa drapieżców]
KOMPUTERYZACJA
Takie pojęcia abstrakcyjne, jak wiara, bóg, moralność, dusza, nie dają się w ogóle ujednoznacznić w obrębie kalkulatora. [Eden]
Nikt nie umiał przewidzieć za moich czasów, że maszyny cyfrowe, przekraczając pewien poziom inteligencji, stają się zawodne, bo razem z rozumem zdobywają i chytrość. [Kongres futurologiczny]
Komputeryzacja skręci łeb cywilizacji – zresztą łagodnie… [Profesor A. Dońda]
Niesłychanie szybkie systemy popełniają niesłychanie szybko błędy. [Weapon Systems…]
Nawet zwyczajna mucha jest pod wieloma względami sprawniejsza od superkomputera, aczkolwiek nie umie ani w szachy grać, ani się niczego dla jej genomu nowego nie nauczy. [Tajemnica chińskiego pokoju]
Zwyczajna kura domowa, nawet ślepa, której „niekiedy trafi się ziarno”, jest wobec komputera ostatniej generacji Einsteinem. [Bomba megabitowa]
Powoli wchodzimy pod kuratelę systemów komputerowych, co pozornie zwiększają zasięg wolności, w istocie (pono dla naszego dobra) ją redukują. [Bomba megabitowa]
