Tak dla regulacji nowych GMO!
Podpisz petycję, wzywając tym samym decydentów europejskich do utrzymania kontroli bezpieczeństwa, przejrzystości i etykietowania wszystkich GMO znajdujących się na rynku! Komisja Europejska po raz kolejny rozpoczęła debatę na temat organizmów modyfikowanych genetycznie (GMO), przeprowadzając niedawno konsultacje społeczne na temat nowych przepisów, które mają wyłączyć nowe GMO z obecnych procesów zatwierdzania i oceny ryzyka.
- Nowe GMO wciąż są GMO i jako takie powinny podlegać regulacjom prawnym, zgodnie z zasadą ostrożności. Wszystkie GMO muszą być poddane ścisłej ocenie bezpieczeństwa i oznakowane jako zmodyfikowane genetycznie, aby zapewnić obywatelom i rolnikom przejrzystość całego łańcucha dostaw.
- Należy prowadzić więcej badań nad zagrożeniami dla środowiska, różnorodności biologicznej i zdrowia związanymi z nowymi GMO, nad ich skutkami społeczno-ekonomicznymi dla rolników i systemu żywnościowego oraz nad rozwojem metod ich wykrywania.
- Rządy [i decydenci w UE] muszą promować i wspierać sprawdzone rozwiązania dla zrównoważonego i odpornego na zmiany klimatu rolnictwa, takie jak praktyki agroekologiczne i rolnictwo ekologiczne, oraz chronić swobodę działania hodowców, tak aby nie byli ograniczani daleko idącym zakresem patentów na nasiona produkowane z nowych GMO.
Wzywamy nasz rząd, w tym Panią Annę Moskwę – Minister Klimatu i Środowiska oraz Pana Henryka Kowalczyka – Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi do zajęcia zdecydowanego stanowiska przeciwko wszelkim próbom wyłączenia nowych GMO z obowiązującego prawodawstwa UE w zakresie organizmów modyfikowanych genetycznie oraz do utrzymania obowiązkowych kontroli bezpieczeństwa, przejrzystości i etykietowania wszystkich GMO w celu zagwarantowania bezpieczeństwa naszej żywności, a także ochrony przyrody, środowiska i naszej wolności wyboru.
Dlaczego to takie ważne?
Wielkie korporacje chemiczne i nasienne chcą wprowadzić na rynek nowe organizmy genetycznie zmodyfikowane (GMO), wprowadzając na nasze pola i talerze żywność genetycznie modyfikowaną bez naszej wiedzy.
Firmy te od lat lobbują w Komisji Europejskiej, aby wykluczyć nowe rodzaje GMO z europejskiego rozporządzenia dotyczącego genetycznie modyfikowanych organizmów, wysuwając bezpodstawne twierdzenia dotyczące rzekomych korzyści płynących z GMO dla zrównoważonego rozwoju, redukcji pestycydów i klimatu. Ponieważ jednak takie korporacje posiadają również patenty na nasiona opracowane za pomocą tych technik, ich prawdziwą motywacją pozostaje jedynie zwiększanie zysków. Takie zawłaszczenie nasion przez przemysł poważnie zagroziłoby niezależności rolników w kwestii nasiennictwa oraz całej bioróżnorodności w rolnictwie.
Obecnie Komisja Europejska planuje wykluczyć nowe GMO, które nazywają nowymi technikami genomowymi (NGT), z procesów zatwierdzania w ramach obowiązującego prawodawstwa UE w zakresie GMO. Zgodnie z obowiązującymi przepisami stare i nowe GMO podlegają zatwierdzeniu przez Unię Europejska, co zapewnia ocenę ryzyka dla zdrowia ludzkiego i środowiska, przejrzystość dla producentów i rolników oraz jasne oznakowanie dla konsumentów. Wykluczenie nowych GMO uniemożliwiłoby rolnikom, producentom żywności, sprzedawcom detalicznym i obywatelom dokonywanie wyborów wolnych od GMO. Mamy prawo decydować o tym, co jemy i co uprawiamy na naszych polach!
Jakie są cele petycji? Dlaczego właśnie teraz jest ona inicjowana?
Unia Europejska przygotowuje się do podjęcia decyzji o tym, czy i jak wyjąć z pod regulacji nową generację organizmów zmodyfikowanych genetycznie (nowe GMO), jednak większość Europejczyków do tej pory nawet nie słyszała o nowych GMO.
Petycja ma na celu:
- Pokazanie decydentom politycznym, że obywatele nie życzą sobie deregulacji nowych GMO.
- Zwiększanie świadomości na temat planów przemysłu, który chce wprowadzić nowe GMO na nasze talerze i pola, bez naszej wiedzy o tym.
Do lata 2022 Komisja Europejska planuje przeprowadzić trzymiesięczne konsultacje, zanim przedstawi swój pomysł na deregulację nowych generacji GMO. Musimy sprawić, by nasze głosy zostały usłyszane w nadchodzącej debacie publicznej i politycznej!
Dlaczego warto złożyć podpis?
Każdy podpis ma znaczenie. Z politycznego punktu widzenia ministrowie mają prawo do odrzucania lub zmieniania nowych projektów aktów prawnych Komisji Europejskiej. Jeśli więcej ministrów opowie się za utrzymaniem regulacji dotyczących nowych GMO jako GMO, plany Komisji Europejskiej dotyczące deregulacji nowych GMO nie zostaną zrealizowane. Im więcej podpisów obywateli zbierze dany kraj, tym więcej powodów da ministrowi, by stanąć w obronie naszego prawa do wiedzy o tym, co jemy i uprawiamy.
Jaki jest obecny status prawny nowych GMO?
W lipcu 2018 r. Europejski Trybunał Sprawiedliwości (ETS) orzekł, że obowiązujące w UE przepisy dotyczące bezpieczeństwa GMO mają zastosowanie do nowej generacji GMO. Oznacza to, że muszą one przejść kontrole bezpieczeństwa, spełniać wymogi procesów autoryzacji i etykietowania oraz muszą zostać zatwierdzone jako nasiona GMO, jeśli są uprawiane, lub jako żywność i pasza, jeśli są importowane.
Dlaczego apelujemy o utrzymanie regulacji dotyczących nowych GMO jako GMO?
Pomimo orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z lipca 2018 r. potwierdzającego, że nowe GMO są objęte obowiązującym rozporządzeniem UE w sprawie GMO, wieloletnia kampania wielkiego agrobiznesu skłania Komisję UE do pozbycia się przepisów dotyczących etykietowania organizmów modyfikowanych genetycznie i obniżenia kontroli bezpieczeństwa. Pozostawienie tych procesów sprawia jednak, że konsumenci mogą zachować prawo do podejmowania świadomych decyzji dotyczących spożywanej żywności, a rolnicy, hodowcy i przetwórcy żywności mogą stwierdzić, czy dany produkt jest GMO lub czy zawiera składniki zmodyfikowane genetycznie. Nie domagamy się zakazu wprowadzania nowych GMO: prosimy jedynie, aby nowe GMO nadal podlegały regulacjom prawnym, a wszelkie uprawy lub wprowadzanie GMO do żywności i pasz odbywały się zgodnie z obowiązującymi przepisami UE.
Czym są nowe GMO?
Nowa generacja technik GMO jest często określana jako „edycja genów”, „nowe techniki hodowlane” lub „nowe techniki genomowe”. Te różne techniki są stosowane do zmiany materiału genetycznego roślin i zwierząt. Wszystkie wykorzystują syntetyczny przewodnik molekularny, którego celem jest zmiana DNA organizmu w określonych miejscach, a nie wprowadzenie DNA z innego organizmu (jak w przypadku GMO pierwszej generacji). Komórka organizmu wykorzystuje następnie swoje własne mechanizmy naprawcze, które są podatne na sporadyczne błędy i mogą prowadzić do wprowadzenia nowych cech.
Te nowe techniki edycji genów modyfikują DNA komórek roślinnych i zwierzęcych, zmieniając materiał genetyczny organizmów w sposób, który nie występuje naturalnie ani nie jest wynikiem konwencjonalnej hodowli roślin. Dlatego z politycznego, naukowego i prawnego punktu widzenia są to GMO.
Dlaczego nowe GMO muszą być oznakowane?
W Unii Europejskiej cała żywność zawierająca składniki GMO musi być oznakowana. Etykietowanie daje konsumentom prawo do podejmowania świadomych decyzji o tym, co chcą jeść i na jaką żywność chcą wydać pieniądze. Wzywamy do utrzymania tego wymogu w odniesieniu do wszystkich nowych GMO.
Do UE można importować ponad 60 różnych rodzajów żywności i pasz GMO. Jednak ze względu na sprzeciw konsumentów supermarkety wycofały ze sprzedaży żywność zawierającą składniki GMO już około 20 lat temu. Brak wymogów dotyczących etykietowania nowych GMO oznacza, że ciężar administracyjny i ekonomiczny zapewnienia etykietowania żywności ekologicznej lub wolnej od GMO spadnie na tych, którzy w ogóle nie chcą stosować GMO, podczas gdy korporacje sprzedające nasiona GMO będą osiągać ogromne zyski bez żadnych dodatkowych wymogów. Jest to głęboko niesprawiedliwe.
Dlaczego apelujemy o więcej badań nad nowymi GMO?
Jak dotąd tylko 1,8%(??) europejskich środków przeznaczonych na badania nad biotechnologią jest faktycznie wydawanych na identyfikację i opracowywanie metod testowania nowych GMO oraz na badanie powodowanych przez nie potencjalnych zagrożeń. Nie można znaleźć ryzyka, jeśli się go nie szuka. Pieniądze podatników są wykorzystywane na rozwój nowych GMO, kontrolowany przez kilka korporacji, a nie na sprawdzanie i unikanie potencjalnych zagrożeń dla przyrody i ludzi. Jest to tendencyjne i powinno zostać natychmiast skorygowane.
Dlaczego miałyby przechodzić testy bezpieczeństwa?
O ile innowacyjność nowych GMO polega na bardziej precyzyjnym celowaniu w określone regiony DNA roślin i zwierząt, o tyle konsekwencje dla potencjalnego wpływu na zdrowie i środowisko nie są jeszcze w pełni poznane i nie można przewidzieć końcowych rezultatów. Ta nieprzewidywalność, wykazana w wielu badaniach i znana jako efekty „of” lub „on-target effects”[2],[3], już wcześniej była jednym z głównych argumentów przemawiających za wprowadzeniem surowych regulacji dotyczących GMO, a ryzyko to nadal istnieje w przypadku ich nowej generacji[1]. Zdolność do jednoczesnej zmiany wielu genów o podobnych sekwencjach (w sposób zamierzony lub niezamierzony) stwarza nowe wyzwania dla oceny ryzyka, ponieważ może prowadzić do powstania wzorców zmian genetycznych, których powstanie w sposób naturalny (tj. w wyniku mutacji losowej) lub przy użyciu starszych technik jest bardzo mało prawdopodobne[4]. Oznacza to, że konieczne jest dogłębne zrozumienie potencjalnych skutków dla zdrowia i środowiska”.
[1] Testbiotech, Why New Genetic Engineering needs to be regulated, Październik 2020 https://www.testbiotech.org/en/news/why-new-genetic-engineering-needs-be-regulate
[2] Kawall, K., Cotter, J. & Then, C. Broadening the GMO risk assessment in the EU for genome editing technologies in agriculture. Environ Sci Eur32, 106 (2020) https://doi.org/10.1186/s12302-020-00361-2
[3] GMWatch, Gene editing: Unexpected outcomes and risks, Sierpień 2020 https://www.gmwatch.org/en/19499-gene-editing-unexpected-outcomes-and-risks
[4] What is not genetic engineering, Testbiotech https://www.testbiotech.org/sites/default/files/TBT_what_is_not_genetic_eng.pdf
Co może zrobić minister/osoba podejmująca decyzje na szczeblu krajowym?
Przepisy europejskie są obowiązujące we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Władze krajowe są odpowiedzialne za zapewnienie przestrzegania unijnych zasad bezpieczeństwa żywności, np. za dopilnowanie, by importowana żywność i pasza nie zawierały niedozwolonych GMO, tak jak ma to miejsce w przypadku wszystkich nowych GMO. Z politycznego punktu widzenia ministrowie mają prawo do odrzucania lub zmieniania nowych projektów przepisów prawnych przedstawianych przez Komisję UE. Jeśli więcej ministrów opowie się za utrzymaniem regulacji dotyczących nowych GMO jako GMO, plan Komisji Europejskiej dotyczący deregulacji nowych GMO nie zostanie zrealizowany.
Przejdź do archiwum tekstów na temat:
# Ekologia # Nowe technologie # Polityka # Zdrowie Chcę wiedzieć
