Ustawa o specjalnym podatku węglowodorowym
25 lipca – na ostatnim posiedzeniu Sejmu przed wakacjami parlamentarnymi przyjęty został projekt ustawy o specjalnym podatku węglowodorowym. Za przyjęciem ustawy głosowało 268 posłów, przeciw był jeden, a 172 osoby wstrzymały się od głosu. Ustawa została przyjęta głównie głosami posłów PO. Wstrzymali się posłowie PiS, którzy krytycznie oceniając projekt rządowy, uznali – jak powiedział poseł Piotr Naimski, że „każde rozwiązanie prowadzące do tego, by Skarb Państwa mógł czerpać korzyści z węglowodorów, jest rozwiązaniem pożądanym”. Wstrzymali się również posłowie SLD, których przedstawiciel Ryszard Zbrzyzny w imieniu swojego klubu zgłosił cztery poprawki, mające na celu osłabienie fiskalizmu ustawy podatkowej. Poprawki nie przeszły i posłowie SLD nie poparli projektu.Teraz ustawa trafi do Senatu.
Ustawa reguluje opodatkowanie zysków z działalności wydobywczej węglowodorów. Celem wprowadzanych przepisów jest przyspieszenie w Polsce prac wydobywczych węglowodorów ze szczególnym uwzględnieniem gazu z łupków. Istotne jest także wprowadzenie jasnych zasad podziału zysków między przedsiębiorcę a Skarb Państwa.
Regulacje wprowadzają pobieranie przez państwo tzw. renty surowcowej z tytułu działalności wydobywczej. Renta surowcowa jest definiowana jako nadwyżka przychodów ze sprzedaży surowca nad całkowitymi kosztami jego wydobycia. Docelowo ma wynosić maksymalnie 40 proc. dochodu z działalności wydobywczej. Będzie się składać z:
- podatku węglowodorowego (0-25 proc. zysków z działalności wydobywczej w zależności od wydatków poniesionych przez przedsiębiorcę),
- podatku od wydobycia niektórych kopalin – w przypadku gazu konwencjonalnego wyniesie on 3%, w przypadku gazu niekonwencjonalnego – 1%, natomiast w przypadku ropy konwencjonalnej – 6%, a niekonwencjonalnej – 3%.
Ponadto firmy zapłacą jeszcze podatek CIT oraz podatek od nieruchomości.
Ustawa określa też wysokość opłaty eksploatacyjnej, która zasila budżety samorządów lokalnych (gmin, powiatów i województw) oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.Ma ona wzrosnąć do 24 zł (z obecnych 6 zł) za 1000 m3 gazu ziemnego. W przypadku ropy naftowej stawka ma wynosić 50 zł (z 36 zł) za 1 tonę ropy naftowej.
Ustawa wejdzie w życie 1 stycznia 2016 r., ale system opodatkowania wydobywanych węglowodorów obowiązywać będzie dopiero od 2020 r.
Obecnie przedsiębiorcy działający w sektorze wydobywania węglowodorów, oprócz opodatkowania podatkiem dochodowym, obciążeni są następującymi daninami publicznymi:
- opłatą za udzielenie koncesji – obecnie stawka opłaty za koncesję na poszukiwanie złóż kopalin wynosi 105,81 zł/km2, na rozpoznawanie oraz łącznie na poszukiwanie i rozpoznawanie kopalin – 211,62 zł/km2, brak opłaty za koncesję na wydobywanie kopalin
- opłatą za użytkowanie górnicze ustalaną w umowie między koncesjonariuszem (użytkownikiem górniczym), a Skarbem Państwa, reprezentowanym przez ministra właściwego do spraw środowiska (wysokość tej opłaty nie jest regulowana przepisami prawa)
- opłatą eksploatacyjną za wydobytą kopalinę – 6,06 zł/1000m3 gazu ziemnego oraz 35,87 zł/t ropy naftowej, która stanowi dochód budżetów gminy i Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,
- podatkiem od nieruchomości, stanowiącym w przypadku budowli 2% jej wartości, w odniesieniu do gruntów i budynków podatek obliczany jest od powierzchni nieruchomości, przy czym maksymalne stawki podatku za m2 zostały określone w ustawie.