Zielony czy czerwony sygnał dla obywateli? Ustawa o ochronie sygnalistów

„Aktualnie w polskim systemie prawnym brak jest kompleksowej regulacji poświęconej ochronie sygnalistów, jak jest to rozumiane powszechnie (nie istnieje bowiem definicja ustawowa tego określenia lub jego odpowiednika), tj. osób, które działając w dobrej wierze i w interesie publicznym zgłaszają lub ujawniają informacje o naruszeniach prawa” – czytamy w uzasadnieniu do projektu ustawy o ochronie sygnalistów.

Zgadzam się z ustawodawcą i… analizując treść projektu ustawy oraz czytając analizę przygotowaną przed dr. Jakuba Rzymowskiego w ramach Centrum Wiedzy Eksperckiej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, doświadczam uczucia déjà vu.

Już to gdzieś widziałem.

Rok 2006. Bitwa w Sejmie, jaką stoczyliśmy o to, żeby pracownicy mieli dobrą ustawę o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (potocznie nazywaną ustawą o radach pracowników). Niestety, tylko jednemu parlamentarzyście zależało wtedy na ustawie propracowniczej. Był nim nieżyjący już senator Zbigniew Romaszewski. Senator podkreślał, że „rady pracowników są elementem społeczeństwa obywatelskiego i wydaje mi się, że są one elementem bardzo znaczącym”. Bitwę w 2006 roku przegraliśmy. I mimo naszej trwającej już 18 lat kampanii obywatelskiej na rzecz rad pracowników, ustawa do dziś pozostaje „bublem prawnym”.

Działamy bez cenzury. Nie puszczamy reklam, nie pobieramy opłat za teksty. Potrzebujemy Twojego wsparcia. Dorzuć się do mediów obywatelskich.

Mamy rok 2024. Weszliśmy w ostre turbulencje związane z pracami nad projektem ustawy o ochronie sygnalistów. Obserwując ich przebieg, Instytut Spraw Obywatelskich postanowił zabrać mocny głos w debacie, która toczy się wokół kolejnych wersji projektu.

Dlaczego? Bo, parafrazując słowa senatora Romaszewskiego, „sygnaliści są elementem społeczeństwa obywatelskiego i wydaje mi się, że są oni elementem bardzo znaczącym”.

Zależy nam na wzmacnianiu dialogu społecznego w miejscach pracy. Zarówno członkowie rad pracowników, jak i sygnaliści, to ludzie dbający o dobro wspólne. Niestety, aktualny projekt ustawy o sygnalistach ma szereg wad, które troskę o dobro wspólne utrudniają.

Potrzebna jest debata publiczna wokół projektu, żebyśmy nie powtórzyli błędów z procesu uchwalania ustawy o radach pracowników. Analiza, którą trzymasz w ręku, jest głosem Instytutu Spraw Obywatelskich w tej debacie.

Zapraszam do lektury, refleksji i współpracy.