Reparacje od Niemiec. Wyparte, odroczone, odrzucone

Z Arkadiuszem Mularczykiem, wiceministrem spraw zagranicznych, rozmawia Rafał Górski, redaktor naczelny Tygodnika Spraw Obywatelskich.

Należy zauważyć, że od zakończenia wojny do dnia dzisiejszego Niemcy nie podpisały traktatu pokojowego, ani żadnej innej umowy dwustronnej o uregulowaniu w stosunkach polsko-niemieckich kwestii reparacji, odszkodowania i zadośćuczynienia Polsce za szkody i cierpienia wyrządzone podczas brutalnej wojny i wyniszczającej okupacji niemieckiej na terytorium Polski w latach 1939–1945.
Arkadiusz Mularczyk, „Raport o stratach poniesionych przez Polskę w wyniku agresji i okupacji niemieckiej w czasie II Wojny Światowej 1939–1945”

Kilka miesięcy po Jałcie, podczas konferencji w Poczdamie, sprawa reparacji okazała się jedną z najtrudniejszych kwestii. Szybko okazało się, że do porozumienia w tej sprawie między niedawnymi jeszcze sojusznikami dojść nie może. Kruchy kompromis załamał się już wiosną 1946 r., gdy amerykańskie władze wojskowe wstrzymały uzgodnione na konferencji poczdamskiej przekazywanie instalacji przemysłowych do radzieckiej strefy okupacyjnej. W roku następnym ZSRR oświadczył, że postulowane przez Moskwę świadczenia o wartości 10 miliardów dolarów pobierać będą do 1965 r. ze swej strefy okupacyjnej (późniejsza NRD). Limit ten zresztą został znacznie przekroczony; według szacunków ZSRR wycisnął z Niemiec Wschodnich łącznie dobra o wartości 14 miliardów dolarów według cen z 1938 r. W sierpniu 1953 r. Moskwa zrezygnowała z pobierania dalszych reparacji i co więcej zmusiła rząd PRL do wydania analogicznej deklaracji.
Stanisław Żerko, „Niemieccy autorzy opublikowali książkę o »niemieckim długu reparacyjnym«”.

„Mam bzika na punkcie techniki”, powiedział do swoich najbliższych współpracowników Adolf Hitler podczas uroczystej kolacji w 1942 roku, a po kapitulacji Niemiec ponad szesnaście tysięcy naukowców Hitlera zaczęło pracować dla Stanów Zjednoczonych.
Annie Jacobsen, „Operacja Paperclip. Jak amerykanie korzystali z usług nazistowskich uczonych, żeby utrzymać dominację w powojennym świecie”

1. Jaki jest międzynarodowy układ sił w sporze o reparacje wojenne między Polską a Niemcami?
2. Jaką rolę w tym sporze odgrywa biznes niemiecki?
   Kontekst: książka „Władcy koncernów niemieckich” Gerharda Baumanna.
3. Kto jest naszym sojusznikiem, a kto wrogiem w Stanach Zjednoczonych?
4. Jakie znaczenie dla tematu reparacji ma książka „Wyparte, odroczone, odrzucone. Niemiecki dług reparacyjny wobec Polski i Europy”, której autorami są dwaj Niemcy – Rübner Hartmut i Karl Heinz Roth.
5. Jakiego pytania w temacie reparacji jeszcze nikt Panu nie zadał?

Działamy bez cenzury. Nie puszczamy reklam, nie pobieramy opłat za teksty. Potrzebujemy Twojego wsparcia. Dorzuć się do mediów obywatelskich.

Muzyka „Also Sprach Zarathustra – Einleitung” – Kevin MacLeod, CC BY 3.0