Geopolityka, czyli realność
Osoby podejmujące się trudu służby publicznej dla Rzeczypospolitej powinny interesować się geopolityką z jednego prostego powodu. Otóż geopolityka to po prostu realność, rzeczywistość, w której poruszają się wszyscy wykonujący władzę w konkretnej przestrzeni geograficznej, przy uwzględnieniu ograniczeń lub przewag z niej wynikających. To pozwala oceniać otoczenie gospodarcze, projektować szanse rozwojowe państwa, oceniać skuteczność systemu sojuszy oraz zdawać sobie sprawę z nadchodzących systemowych zmian, które wyznaczane są przez zjawiska geopolityczne.
Geopolityka jest połączeniem cech geograficznych Ziemi (np. zasobów naturalnych, szlaków wodnych, rynków produkcji i zbytu) z ludzką działalnością (np. technologie produkcji czy komunikacji), która zmienia w mniejszym lub większym stopniu wartość danego geograficznego miejsca. W rzeczy samej istotą geopolityki jest lokalizacja strategicznych, wojskowych i ekonomicznych zasobów w relacji do linii komunikacyjnych je łączących.
Geostrategia z kolei opisuje, gdzie i w jaki sposób państwo kieruje swoje wysiłki wojskowe i dyplomatyczne w celu poprawienia własnej pozycji i optymalizacji własnego rozwoju, często kosztem innych. Ponieważ zasoby są zawsze ograniczone, należy wybierać, gdzie lokować swoje wysiłki i gdzie wywierać wpływ, co nadaje geograficzny wymiar polityce zagranicznej.
W praktyce dnia codziennego geopolityka sprowadza się do radzenia sobie z ograniczeniami dla naszych ludzkich planów, chęci i marzeń.
W wypadku geostrategii dotyczących spraw wojskowych bardzo łatwo zrozumieć, jakie ograniczenia powoduje dystans, istnienie łańcuchów górskich, wielkich oceanów oraz brak dostępnych i dogodnych portów wojennych.
Zmiany geopolityczne dokonują się wraz z rozwojem i upadkiem obszarów obfitujących w zasoby oraz wraz ze zmianami szlaków do nich prowadzących, więc geopolityka jest w „ciągłym ruchu”. Geostrategia jest interpretacją, próbą odczytania geopolityki i zarazem stanowi odpowiedz na wyzwania geopolityki, ale nie jest automatycznie nią determinowana, bo wtedy zawsze byłaby optymalna i skuteczna, a tak przecież nie jest. I to jest właśnie prawdziwe wyzwanie dla osób będących w służbie publicznej Rzeczpospolitej: jak należycie odczytywać uwarunkowania geopolityczne i jak na nie reagować, przyjmując odpowiednią strategię (geostrategię) państwa.
