Dom to Praca a praca to sprawa polityczna – relacja z konferencji
18 września w kawiarni MaMa Cafe w Warszawie odbyła się konferencja ,,Dom to praca, a praca to sprawa polityczna”. Podczas spotkania poruszyliśmy temat nieodpłatnej pracy domowej w Polsce i na świecie. Zaprezentowany został również podręcznik ,,Dom to praca”, z którego omawiane były niektóre narzędzia mające na celu pomagać grupom kobiecym w ich działaniach.
W pierwszej części konferencji, poświęconej międzynarodowym doświadczeniom związanym z nieodpłatną pracą domową, wypowiadały się prelegentki z Rumuni i Estonii. Liliana Pagu z Asociata Femeilor din Romania (Rumuńskiego Stowarzyszenia Kobiet) opowiadała o nieodpłatnej pracy domowej z perspektywy Rumuńskiej, gdzie tradycyjnie uważa się, że zajmowanie się domem należy do kobiet. Praca kobiet w Rumuni jest niewidoczna i niedoceniania. Praca domowa nie jest społecznie uznawana, co negatywnie wpływa na przyszłą emeryturę osób pracujących w domu a tym samym na gospodarkę kraju, która nie otrzymuje dodatkowych wpłat z podatku. Praca w domu ogranicza również kobiety do otrzymywania najwyższej jakości opieki zdrowotnej oraz najwyższych standardów życia. Liliana Pagu poruszyła również tematy dotyczące kwestii obowiązków państwa wobec problematyki pracy domowej oraz tego, w jaki sposób kobiety powinny się zachować, żeby zmienić postrzeganie pracy domowej w społeczeństwie.
Ruta Pels, prezeska fundacji Esti People to People z Estonii, opowiadała o działalności swojej organizacji oraz o tym w jaki sposób praca domowa postrzegana jest w jej kraju. Estonia tradycyjnie jest krajem rolniczym. Funkcjonują tu często rodziny wielopokoleniowe, zajmujące jeden dom. To na kobietach spoczywa praca domowa, dbanie o dom i rodzinę. Dopóki Estonia nie wstąpiła do Unii Europejskiej temat równości kobiet i mężczyzn nie był poruszany, ponieważ nikt nie uważał, że równość między płciami jest czymś ważnym.
Na koniec tej części konferencji wypowiadała się dr Justyna Sempruch ze Studia (S)Praw Kobiet. Mówiła o wartościach i różnicach w znaczeniu pracy nieodpłatnej w Szwajcarii, Kanadzie i Polsce. Porównywała możliwości godzenia pracy domowej z życiem zawodowym w rożnych krajach oraz wkład partnerów w obowiązki domowe. Wyróżniła pracę domową oraz opiekę nad dziećmi. W badaniach, które przedstawiła porównała również ojców w kontekście nieodpłatnej pracy domowej do matek. Przedstawiła zestawienie dotyczące tego ile powinno się przeciętnie dostawać wynagrodzenia za poszczególne prace domowe w przeliczeniu na miesięczne i roczne wynagrodzenia. Zaprezentowane zostały rozwiązania jakie Szwajcaria, Kanada i Polska mogły by wprowadzić, żeby osoby pracujące w domu dostawały adekwatne wynagrodzenie do swojej pracy oraz zostały społecznie uznane i docenione.
Kolejna część konferencji dotyczyła pracy domowej a dyskursu władzy. Karolina Goś-Wójcicka wypowiadała się o pracy domowej w przekazach medialnych. Przedstawiła wyniki monitoringu pokazujące wizerunek osób pracujących w domu. Badane było to jak często pokazywane są osoby pracujące w domu w mediach, w jaki sposób są one przedstawiane oraz kim są osoby zajmujące się pracą domową. Przedstawione zostały również wyniki badań dotyczących czasu poświęconego na wykonywanie prac domowych przez kobiety i mężczyzn.
O działalności grup kobiecych oraz o narzędziach zawartych w podręczniku ,,Dom to praca” wypowiadała się Katarzyna Michalczak. Podsumowała Dni pracy w domu, które odbywały się w ramach działań projektowych. Zwróciła uwagę na ciekawą kwestię, którą stanowi różnica w postrzeganiu pracy kobiet w mieście i na wsi: granica między pracą nieodpłatną a odpłatną na wsi jest bardzo płynna, ponieważ ciężko jes oddzielić pracę w domu od prac gospodarskich. Katarzyna Michalczak opowiedziała również o najciekawszych narzędziach, które mogą pomóc grupom kobiecym działać (m.in. „Znikający gar”, „Najbardziej lubię gdy”, „Grupa rotacyjnie zajmująca się dziećmi”).
Na koniec konferencji odbyła się debata pt. ,,Czy praca domowa jest polityczna? ”, w której wzięli udział: Piotr Ciompa z Prawa i Sprawiedliwości, Paulina Piechna- Więckiewicz z Sojuszu Lewicy Demokratycznej oraz Rafał Górski, Prezes Zarządu Instytutu Spraw Obywatelskich. Moderatorką debaty była Anna Piertuszka- Dróżdż z fundacji MaMa. Dyskutanci opowiadali o swoich poglądach na temat nieodpłatnej pracy w domu. Wspólnie zastanawiali się nad tym w jaki sposób samorządy mogą podejmować w swych działaniach tę tematykę. Odpowiadali również na pytania gości.
Konferencja była podsumowaniem projektu ,, Dom to praca – aktywizacja i partycypacja obywatelska osób pracujących w domu” współfinansowanego przez Szwajcarię w ramach szwajcarskiego programu współpracy z nowymi krajami członkowskimi Unii Europejskiej.
Zapraszamy do zapoznania się z materiałami konferencyjnymi:
Praca domowa w mediach – prezentacja Karoliny Goś-Wójcickiej
My, dziewczyny, wspieramy się – prezentacja Katarzyny Michalczak
Praca domowa w Rumunii – prezentacja Liliany Pagu
Praca domowa w Estonii – prezentacja Ruty Pels
