Masz gotówkę, masz wybór. Dorzuć się!
Czy masz w domu świece i radio na baterię? Pytam, bo ostatnio wicepremier Wielkiej Brytanii, Oliver Dowden, zaapelował do obywateli o ich kupowanie. Dlaczego? Bo będą potrzebne, kiedy przyjdzie nowy kryzys, np. związany z brakiem prądu (blackout). Czy warto być gotowym na kolejny paraliż? Tak, ma to sens. I jest to coraz bardziej prawdopodobne. Historia jest najlepszą z nauczycielek. Przypomnę: w 2008 roku światem wstrząsnął kryzys finansowy, w 2020 roku wybuchła pandemia koronawirusa, od 2022 toczy się wojna na Ukrainie za naszą granicą. A ostatnio doświadczyliśmy awarii systemu łączności GPS.
Co ciekawe, wicepremier Wielkiej Brytanii nie zachęca do posiadania w domu gotówki. Dlaczego? Tłumaczy to Brett Scott, z którym rozmawiałem na łamach Tygodnika Spraw Obywatelskich, w wywiadzie „Wojna z gotówką”:
„Pięć lat temu w Londynie ludzie korzystali z wielu form płatności, używali gotówki, używali kart. Teraz, jeśli pojedziesz do Londynu, w wielu miejscach użycie gotówki jest prawie niemożliwe.
I ludzie jakoś wierzą, że to wyszło od nich, że to oni popchnęli tę zmianę, ale to nieprawda. To była zmiana, która została uruchomiona przez sektor korporacyjny. (…) w Wielkiej Brytanii, gdzie mieszkałem przez długi czas, politycy tacy jak Boris Johnson, obracają się również w miejscach pełnych znajomych bankierów, którzy są częścią tej samej klasy społecznej. Więc kiedy ci politycy kształtują swoje poczucie tego, co jest normalne i czego oczekuje się na świecie, często czerpią je z kręgów społecznych, w których przebywają. Te w większości przypadków należą do innych klas elitarnych. A w ramach tych elit często pojawia się idea, że to, co należy zrobić, to wessać ludzi w coraz większą zależność od dużych instytucji, którymi klasa elitarna faktycznie zarządza”.
Działamy bez cenzury. Nie puszczamy reklam, nie pobieramy opłat za teksty. Potrzebujemy Twojego wsparcia. Dorzuć się do mediów obywatelskich.
W 2008 roku, w czasie kryzysu finansowego, byliśmy wszyscy o krok od globalnej wojny, o krok od krawędzi przepaści. Politycy w Wielkiej Brytanii i bankierzy z londyńskiego City kupowali broń, przygotowywali ewakuację swoich rodzin na wieś, „chomikowali” żywność, wypłacali pieniądze z bankomatów i kupowali złoto. Obywatele nie byli świadomi, co się dzieje. Czy dzisiaj są świadomi? Czy jesteś świadomy? I najważniejsze, czy Ty i Twoja rodzina jesteście gotowi?
Brak prądu w gniazdku
Co, jeśli nastąpi cyberatak na infrastrukturę energetyczną naszego kraju i zabraknie prądu w gniazdkach? Ekran twojego smartfona zgaśnie. Terminale płatnicze w sklepach przestaną działać. Twój Blik i karty płatnicze korporacji Visa czy Mastercard staną się bezużyteczne.
Bez gotówki nie będziesz w stanie kupić wody i jedzenia.
Staną tramwaje, pociągi, elektryczne samochody. Przestaną działać wodociągi, kanalizacja i pompy ciepła. I kaloryfery w Twoim mieszkaniu.
Polki i Polacy rzucą się do bankomatów. Tak, jak to zrobili podczas ostatniego kryzysu na rynkach finansowych. W ciągu sześciu dni października 2008 roku obywatele pobrali łącznie ponad 8 mld zł.
Panika miała miejsce również w 2020 roku (wybuch pandemii koronawirusa) i 2022 roku (wybuch wojny na Ukrainie). Spójrz na wykresy z dokumentów Narodowego Banku Polskiego.
Średnia dzienna wartość pobranych z NBP banknotów i monet w marcu 2020 r. w stosunku do analogicznego miesiąca poprzedniego roku wzrosła z 807,8 mln zł do 1 791,1 mln zł, tj. aż o 121,7%.
„Od dnia 24 lutego 2022 r. w związku z rosyjską agresją na terytorium Ukrainy zaobserwowano w Polsce ponadprzeciętny wzrost popytu na pieniądz gotówkowy (wykres nr 101). W okresie wzmożonych pobrań waluty polskiej w ciągu 8 dni operacyjnych (tj. 24 lutego – 7 marca 2022 r.) banki pobierały z NBP średnio dziennie 5,3 mld zł. Wartość ta odpowiadała 7-krotności średniej dziennej pobrań z NBP z okresu stabilnego, tj. 2021 r. (0,7 mld zł). W dniu 28 lutego 2022 r. zanotowano historycznie najwyższe pobrania na poziomie 12,5 mld zł. Wartość ta stanowiła 17-krotność średniej dziennej pobrań z 2021 r. W efekcie od dnia 24 lutego do dnia 7 marca 2022 r. banki pobrały z NBP łącznie 42 mld zł. O znacznej skali zapotrzebowania na gotówkę w tym okresie świadczy to, że kwota ta jest zbliżona do wartości waluty polskiej pobranej z NBP w całym I kwartale 2021 r. (44 mld zł)” – czytamy w dokumencie „Ocena funkcjonowania polskiego systemu płatniczego w I półroczu 2020 r.” przygotowanym przez Departament Emisyjno-Skarbcowy (DES) NBP.
Bądź gotowy!
„Zawsze było tak, że każdy miał dostęp do radia na baterie. A ile osób dziś ma urządzenie komunikacyjne, które nie jest zależne od technologii cyfrowych i elektrycznych? Nie powinniśmy zakładać, że odporność, jaką mieliśmy, gdy dorastaliśmy, jest taka sama teraz ponieważ społeczeństwo uległo cyfryzacji” – zauważył wicepremier Olivier Dowden podczas wizyty w Porton Down, brytyjskim laboratorium wojskowym. Wypowiedź odnotowała brytyjska prasa.
Gdybym był wicepremierem polskiego rządu zapytałbym z trybuny sejmowej,
ile Polek i Polaków ma dzisiaj w domu gotówkę, która nie jest zależna od technologii cyfrowych i elektrycznych.
Niestety, nikt z rządu, starego i nowego, takiego pytania do dziś nie zadał. Intuicja podpowiada mi, że nikt go nie zada także w przyszłości. I nie tylko z powodu radosnej ignorancji, że nowe technologie nas uratują. Ale także z powodu różnych układów i powiązań na styku władza-lobbyści big techów. Dlatego warto patrzeć władzy na ręce w temacie gotówki.
A dla tych, którzy mają krótką pamięć przypominam to, co o gotówce mówił swego czasu Szymon Hołownia, dzisiejszy Marszałek Sejmu, druga osoba w państwie:
Potrzebujemy Cię! Dorzuć się
W Polsce trwa w najlepsze nachalna propaganda płatności bezgotówkowych. Visa, Mastercard, PSP – Polski Standard Płatności (BLIK) promują się rano, wieczór, we dnie, w nocy. W prasie, radiu, telewizji i Internecie. Nikt nie ostrzega obywateli, co będzie, kiedy braknie prądu. Politycy, dziennikarze, eksperci, celebryci w większości lekceważą wartość sprawczą gotówki.
Dlatego Ciebie potrzebujemy! Dorzuć się – pomóż nam w wyprodukowaniu spotu w obronie gotówki.
Instytut Spraw Obywatelskich od 2020 roku prowadzi kampanię społeczną w obronie gotówki. Sprzeciwiamy się jej likwidacji. Nie chcemy stać się nowoczesnymi niewolnikami, bez możliwości wyboru.
Jeśli też chcesz mieć wybór, dorzuć się do zbiórki na produkcję spotu (filmu promocyjnego) i pomóż nam przekonać, jak najwięcej osób, że gotówka jest i będzie nam potrzebna! Sprawa jest bardzo pilna.
A czasu, wszyscy, mamy coraz mniej!
Chcemy zrobić spot w obronie gotówki:
1/ Bo gotówka to wolność i prywatność, których coraz mniej w naszym codziennym życiu. Za gotówkę kupisz wszędzie i zawsze. Nawet z pobocza drogi.
2/ Bo lobby Polski bezgotówkowej nie śpi. Wojna z gotówką trwa w najlepsze, świadczą o tym m.in. brak odpowiedniej liczby monet w obiegu, skutkujący trudnościami w wydawaniu reszty przy zakupach w sklepach i na targowiskach, wprowadzanie przez banki limitów wypłat w bankomatach, likwidacja oddziałów banków umożliwiających wypłatę gotówki w „okienku”, ograniczanie liczby bankomatów, limity płatności gotówkowych.
3/ Bo wielokrotnie udowodniliśmy, że presja społeczna ma sens! Podobnie było z obroną limitów płatności gotówką w 2023 roku oraz akceptowania płatności gotówkowych. Dla przypomnienia: pod wpływem nacisków społecznych, które zapoczątkowaliśmy kampanią „Broń gotówki!”, Sejm przyjął (właściwie jednomyślnie –437 głosów), a Prezydent podpisał ustawę, która nakłada na sprzedawców w Polsce obowiązek akceptowania płatności gotówką. Kolejny sukces to wycofanie się Rządu, podyktowane sprzeciwem obywateli, z wprowadzenia limitu płatności gotówkowych do 20 tys. złotych.
4/ Bo likwidacja gotówki to wykluczenie tych, którzy nie chcą lub nie mogą korzystać z kart płatniczych. To kontrola i inwigilacja tego, co robisz.
5/ Bo gotówka pozwala zachować minimalne bezpieczeństwo Tobie i Twojej rodzinie, jeśli nastąpiłby atak cyberbronią na infrastrukturę krytyczną. Albo przypomnij sobie, co działo się, gdy ogłoszono lockdown w czasie koronawirusa lub gdy wybuchła wojna w Ukrainie. Pamiętasz tę panikę i brak pieniędzy w bankomatach? Wyobraź sobie wyłączenie prądu na wiele dni lub tygodni.
6/ Bo ponad 80 procent Polaków nie chce, żeby gotówka została wycofana z obiegu — wskazuje sondaż IBRiS przeprowadzony dla Radia Zet.
7/ I najważniejsze. BO MASZ PRAWO WYBORU!
Tak, chcę się dołożyć do zbiórki
