W trzy lata dookoła świata

Drodzy sympatycy,

nadszedł czas się pożegnać.

Pewnie wielu z Was zastanawiało się, dlaczego od pewnego czasu nie kontaktowaliśmy się z Wami poprzez media społecznościowe ani stronę internetową RODM Łódź. Odpowiedź jest bardzo prosta – Regionalny Ośrodek Debaty Międzynarodowej jest projektem realizowanym przez trzy lata. Instytut Spraw Obywatelskich rozpoczął prowadzenie ośrodka w 2019 r., a więc do 2021 r. robiliśmy wszystko, żeby przybliżyć Wam sprawy związane z polityką międzynarodową, geopolityką i dyplomacją.

I chcieliśmy to robić dalej – rzetelnie pracowaliśmy nad przygotowaniem wniosku do konkursu Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Nasza oferta została bardzo dobrze oceniona. Eksperci komisji oceniającej przyznali nam aż 97 punktów na 100 możliwych do zdobycia. To najlepszy wynik z wszystkich złożonych ofert! To jednak okazało się za mało, żeby prowadzić RODM w Łodzi przez następne lata.

Dlatego na zakończenie, chcielibyśmy oddać głos Wam i zapytać, jak Wy oceniacie te trzy lata naszej działalności w regionie?

Forum Geopolityczne

Dla nas najważniejsze wspomnienia będą wiązały się z organizacją Forum Geopolitycznego (FG), czyli wydarzenia, które przeszło nasze najśmielsze oczekiwania. Zbudowaliśmy ważną imprezę cykliczną, ale przede wszystkim merytoryczną platformę do wymiany doświadczeń i poglądów. W każdej edycji Forum Geopolitycznego (1. edycja, 2. edycja, 3. edycja) brało udział ponad 100 osób, a zapisy wideo debat sięgają ponad 30 tys. wyświetleń w serwisie YouTube.

Do udziału w FG przyjęli zaproszenie m.in.: prof. Andrzej Zybertowicz (Doradca Społeczny Prezydenta RP), prof. Michał Lubina (Uniwersytet Jagielloński), Bartłomiej Radziejewski (Nowa Konfederacja), Witold Jurasz (były dyplomata, prezes Ośrodka Analiz Strategicznych), Radosław Pyffel (prezes firmy BlueDragon), prof. Leszek Sykulski (prezes Polskiego Towarzystwa Geopolitycznego), prof. Bogdan Góralczyk (były ambasador RP w Królestwie Tajlandii, Republice Filipin i Związku Myanmar), Natalia Hatalska (CEO Head of Foresight infuture.institute), prof. Ewa Bińczyk (UMK w Toruniu), Patrycja Pendrakowska (Instytut Michała Boyma), Tomasz Sajewicz (korespondent Polskiego Radia w Chinach), Jan J. Zygmuntowski (Akademia Leona Koźmińskiego), Marcin Popkiewicz (analityk megatrendów, autor książek „Rewolucja energetyczna. Ale po co?” i „Nauka o klimacie”).

Forum Geopolityczne stało się przestrzenią do ciekawych debat, otwartą na ludzi, opinie, tematy. Oprócz kluczowych dla geopolitycznych strategii wątków, takich jak przyszłość Chin czy funkcjonowanie między strefami wpływów rosyjskich i niemieckich, dyskutowaliśmy również o zmianach klimatycznych, sztucznej inteligencji, granicach wzrostu, problemach związanych z przyszłością Arktyki czy Afryki.

Zawsze dbaliśmy też o to, żeby Forum Geopolityczne było miejscem do spotkania się ludzi „z różnych bajek”, patrzących na świat „z różnych perspektyw”.

Forum Geopolityczne w Łodzi pokazało, że są chętni do dyskusji na tematy geopolityczne. Poruszane przez nas zagadnienia budziły emocje, ponieważ dotyczą każdego z nas. Współcześnie potencjalne zagrożenia różnią się od tradycyjnych konfliktów zbrojnych: mamy do czynienia z wojnami zastępczymi i handlowymi oraz nieznanymi jeszcze w pełni skutkami rewolucji technologicznej. W tym wszystkim niezwykle istotne i ciekawe jest położenie na mapie naszego państwa, które eksperci przywoływali zarówno jako źródło niebezpieczeństw, jak i licznych możliwości. Mimo odmiennych opinii uczestników forum, a może właśnie dzięki nim, jedno wyłania się jako pewne: żyjemy w ciekawych czasach, o których warto rozmawiać.

Z samolotem w tle

Działalność RODM Łódź to również ogrom debat, które przeprowadziliśmy w regionie. Każda z nich wymagała pomysłowości, pracy oraz zaangażowania. Było tak, chociażby podczas debaty w 32. Bazie Lotnictwa Taktycznego w Łasku, której gościem był ówczesny Minister Spraw Zagranicznych prof. Jacek Czaputowicz.

Tematem organizowanego przez RODM Łódź spotkania była kwestia polsko-amerykańskiej współpracy wojskowej. Debata podsumowywała bilans osiągnięć polskiej dyplomacji w zakresie obecności amerykańskich wojsk w Polsce. Czas pokazał, że zagrożenia, o których mówił minister, okazały się realnymi w 2022 r. Organizacja wydarzenia w obiekcie wojskowym była ogromnym wyzwaniem logistycznym, przy realizacji którego trzeba było koordynować działania we współpracy z MSZ, MON, Dowództwem Generalnym Rodzajów Sił Zbrojnych oraz Dowództwem Bazy w Łasku. Wśród gości honorowych debaty byli m.in. najwyżsi przedstawiciele Wojska Polskiego (w tym I Zastępca Dowódcy Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych gen. dywizji pil. Jan Śliwka) oraz przedstawiciele armii amerykańskiej (Lt. Col Matt McDonough i Lt. Col Martin „Gabby” Mentch). Sama debata wpisała się w inaugurację ponownego otwarcia bazy po jej ponad 2,5-letniej modernizacji. Powierzenie nam organizacji spotkania z Ministrem Spraw Zagranicznych było dowodem zaufania i uznania dla naszej pracy w ramach projektu Regionalnego Ośrodka Debaty Międzynarodowej.

Premier o Zielonym Expo

Nie był to pierwszy raz, kiedy zaprosiliśmy czołowych przedstawicieli władzy do dyskusji z obywatelami. W czerwcu 2019 r. naszym gościem był Wicepremier oraz Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. Piotr Gliński, który zainaugurował debatę „Zielone Expo 2024 – szanse i zagrożenia. Czy łodzianie decydują?”. Było to bardzo ważne wydarzenie z lokalnego punktu widzenia, ponieważ stanowiło przestrzeń do dyskusji przeciwników i zwolenników światowej wystawy ogrodniczej w Łodzi (tzw. Zielonego Expo). Kolejny raz Regionalny Ośrodek Debaty Międzynarodowej stał się przestrzenią dialogu między władzami centralnymi, samorządowymi a środowiskiem naukowym i społecznikami.

Komisarz o rolnictwie

Zwieńczeniem naszej działalności jako Regionalnego Ośrodka Debaty Międzynarodowej w Łodzi była konferencja „Od pola do stołu. Jakiej żywności chcesz na swoim talerzu?” z udziałem Komisarza UE ds. Rolnictwa Janusza Wojciechowskiego. Spotkanie otworzyło RODM na społeczność i mieszkańców obszarów wiejskich. Dowodem słuszności takich działań była wysoka frekwencja połączona z gorącą dyskusją między odbiorcami a ekspertami. Całe wydarzenie organizowane było z ogólnopolską Koalicją Żywa Ziemia, której celem jest kształtowanie sprawiedliwej polityki rolnej i żywnościowej.

Bardzo ważna i ciekawa debata dotycząca systemu żywnościowego w UE i w Polsce, zorganizowana przez @RODMLodzkie. Cieszę się, że mamy wiele wspólnych poglądów na ten temat wraz z @CzSiekierski.
Zainteresowanych zachęcam do obejrzenia tej debaty👇 https://t.co/bKnNT2PHJp

— Janusz Wojciechowski (@jwojc) December 6, 2021

Cyberpunk i Wiedźmin

Oczywiście sprawy międzynarodowe to nie tylko twarda polityka. Stąd potrzeba rozmowy na inne, równie ważne zagadnienia z zakresu dyplomacji publicznej i kulturalnej. Cieszymy się bardzo, że mogliśmy zorganizować debatę przy okazji premiery polskiej gry Cyberpunk 2077 i zainicjować dyskusję nad rolą branży gier w kształtowaniu pozytywnego wizerunku Polski na świecie. W promocję debaty aktywnie włączyły się Instytuty Polskie, czyli placówki zajmujące się dyplomacją publiczną za granicą. Co ciekawe, chociaż środowisko graczy jest uznawane za typowo męskie, to my poszliśmy na przekór negatywnym stereotypom i do debaty zaprosiliśmy wyłącznie specjalistki, reprezentujące środowiska akademickie, dziennikarskie oraz branżę marketingową. Zresztą tematyka współczesnej polskiej kultury była nam bliska wielokrotnie, np. wtedy kiedy rozmawialiśmy o fenomenie Wiedźmina na świecie z Adamem Flammą, fotografii wojennej z Maciejem Stanikiem, czy z dr. Wojciechem Woźniakiem o znaczeniu sportu w dyplomacji.

Do dzieła!

Przy tej okazji nie możemy zapomnieć o naszej współpracy z lokalną księgarnią „Do Dzieła”, z którą organizowaliśmy spotkania autorskie w ramach „Festiwalu Reportażu Młodego Pokolenia”. Podczas pięciu spotkań gościliśmy m.in. Dionisiosa Sturisa (z jego głośnią książką „Zachód słońca na Santorini. Ciemniejsza strona Grecji”), Tomasza Grzywaczewskiego (z reportażem „Granice marzeń. O państwach nieuznawanych”), czy Joannę Szyndler („Kuba – Miami. Ucieczki i powroty”).

3500 uczniów

Dla wielu RODM Łódź zawsze będzie kojarzył się z warsztatami i wykładami w szkołach. W ciągu trzech lat przeprowadziliśmy 146 godzin lekcyjnych (!), co stanowiło uzupełnienie programu nauczania dla zajęć z WOS-u czy historii i dało możliwość zmierzenia się z bardziej praktyczną wiedzą o świecie. Nie przeszkodziła nam pandemia, choć nauczenie się obsługi tych wszystkich systemów do pracy zdalnej, z których korzystały szkoły, nie zawsze było łatwe. Podczas prowadzonych lekcji rozmawialiśmy z uczniami o problemach, jakie dotykały Polskę i świat w ostatnich latach. Stąd obecność w naszej ofercie edukacyjnej warsztatów z rozpoznawania fake newsów, dyskusji nad Brexitem, czy o wpływie Chin na globalną gospodarkę. Często mierzyliśmy się z bardzo trudnymi pytaniami, ale nic dziwnego – nasza oferta dotarła do ponad 3 500 uczniów w Łodzi i województwie łódzkim m.in. w: Pabianicach, Zgierzu, Piotrkowie Trybunalskim, Głownie, Łasku, Gałkówku-Kolonii czy Białej Rawskiej. Dociekliwość i ciekawe sugestie ze strony uczniów pozwalają nam wierzyć, że naprawdę szczerze potrafiliśmy zainteresować sprawami międzynarodowymi!

Spacery międzynarodowe

Wiedzę o świecie nie zawsze zdobywa się, siedząc w szkolnej ławce. Na to też byliśmy przygotowani, bo zorganizowaliśmy dla Was dziewięć spacerów, w których towarzyszyli nam profesjonalni przewodnicy z Centrum Inicjatyw na Rzecz Rozwoju REGIO. Czego dotyczyły spacery? Mieszkańcy Łodzi i regionu mieli okazję poznać bogatą historię stolicy województwa, szczególnie z perspektywy kultury i przemysłu. Uczestnicy spacerów mogli odkryć Łódź jako potęgę przemysłu włókienniczego w XIX i XX wieku. Na wspólnych spacerach spędziliśmy ponad 18 godzin, które potem bardzo czuliśmy w nogach, ale uważamy, że było warto. Liczby mówią same za siebie – łącznie w spacerach towarzyszyło nam 213 osób.

Współpraca na wielu frontach

Lokalność zawsze była ważną częścią naszej strategii, dlatego często łączyliśmy siły z ważnymi ośrodkami w regionie. To zaowocowało współpracą z Wydziałem Studiów Międzynarodowych i Politologicznych UŁ (WSMiP UŁ). Współpraca była okazją do wymiany wiedzy oraz doświadczeń między kadrą akademicką i zespołem RODM. Przykładem takich działań było wspólne zorganizowanie debaty z dziennikarzami Anitą Werner oraz Michałem Kołodziejczykiem, autorami książki „Mecz to pretekst. Football. Wojna. Polityka” oraz prof. Michałem Kobiereckim i dr. Rafałem Jungiem.

W świecie przepełnionym dezinformacją i fake newsami współpraca ze specjalistami, jakimi są naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego, pozwoliła na czerpanie przez społeczeństwo wiedzy o sprawach międzynarodowych ze sprawdzonych i weryfikowalnych źródeł.

Współpraca z WSMiP UŁ nie była jedyną, jaką zawiązaliśmy w czasie trwania projektu. Wśród organizacji, z jakimi mieliśmy przyjemność współpracować, należy wymienić: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Urząd Marszałkowski Województwa Łódzkiego, Ośrodek Studiów Wschodnich, Forum Młodych Dyplomatów, Młodzieżowego Delegata RP przy NATO, „Przegląd Geopolityczny”, Polskie Towarzystwo Geopolityczne, Polskie Towarzystwo Geostrategiczne, „Nową Geopolitykę”, „Układ Sił”, Fundację Ambitna Polska, Instytut Nowej Europy, Europe Direct Łódź, Obserwatora Międzynarodowego, Stowarzyszenie Narodów Zjednoczonych UNAP, Strategy&Future, Koło Badaczy Gier Uniwersytetu Łódzkiego, Koło Młodych Politologów „POLITIKON”, Koalicję Żywa Ziemia. Sieć relacji i kontaktów, którą zbudowaliśmy, najlepiej odzwierciedla naszą aktywność i profesjonalizm.

Działamy bez cenzury. Nie puszczamy reklam, nie pobieramy opłat za teksty. Potrzebujemy Twojego wsparcia. Dorzuć się do mediów obywatelskich.

O współpracy z wydawnictwami literackimi

Przyczynkiem do wspólnych działań był wybuch pandemii COVID-19. Chcieliśmy jako RODM Łódź zaproponować ludziom ciekawe lektury na ten trudny czas, stąd nawiązanie współpracy z czołowymi polskimi wydawnictwami m.in. Wydawnictwem Poznańskim, Wydawnictwem Czarne, Wydawnictwem W.A.B, Wydawnictwem Literackim, Wydawnictwem PWN w obszarze publikacji fragmentów najnowszych pozycji z zakresu stosunków międzynarodowych. Publikacja fragmentów i recenzji książek przyczyniła się do promocji czytelnictwa oraz zainteresowania wyzwaniami współczesnego świata. Dzięki uprzejmości wydawnictw organizowaliśmy konkursy książkowe, które cieszyły się popularnością zarówno wśród stałych, jak i nowych odbiorców.

Pyffel komentuje

Współpracą, z której jesteśmy szczególnie dumni, jest oczywiście cykl felietonów i wywiadów, które specjalnie dla nas przez dwa lata pisał Radosław Pyffel. Wiemy, że cieszyły się one zainteresowaniem odbiorców i miały swoich stałych czytelników – dotarły łącznie do ponad 10 000 odbiorców. Napiszemy to bez fałszywej skromności – współpracowaliśmy z najlepszymi!

RODM w liczbach

Na zakończenie jeszcze garść statystyk z naszych mediów społecznościowych. Były one dla nas miejscem komunikacji z naszymi sympatykami, szczególnie w czasie lockdownów. Pisaliśmy tam nie tylko o naszych bieżących inicjatywach, ale również prowadziliśmy konkursy, promowaliśmy książki i seriale, publikowaliśmy fotorelacje z wydarzeń. Na Facebooku obserwowało nas 1232 użytkowników, na Twitterze dotarliśmy do 478 obserwujących, a Instagram zgromadził 377 sympatyków. Dlaczego o tym piszemy? Bo wszystkie te zasięgi budowaliśmy całkowicie od zera.

W 2019 r. wydaliśmy również specjalny numer gazety społecznej „Aktywność Obywatelska” w nakładzie 10 tysięcy egzemplarzy. Zaprezentowaliśmy w nim m.in. działania RODM Łódź w mieście i regionie, ofertę lekcji dla szkół, zachęcaliśmy do udziału w aplikacji dyplomatyczno-konsularnej.

Dziękujemy

Dziękujemy wszystkim tym, którzy pomagali nam przez ostatnie trzy lata. Dziękujemy wolontariuszom, ekspertom i przedstawicielom instytucji, z którymi współpracowaliśmy. Dziękujemy też urzędnikom Ministerstwa Spraw Zagranicznych za zaufanie i wsparcie, jakim nas obdarzyli. Był to czas intensywnej współpracy na rzecz polskiej racji stanu. Kiedy myślimy o tych minionych trzech latach czujemy dumę z tego, co udało się dokonać, ale też żal, że ta przygoda dobiega końca.

Regionalny Ośrodek Debaty Międzynarodowej w Łodzi prowadzony przez Instytut Spraw Obywatelskich stał się silną marką w Łodzi i województwie łódzkim. Wypracowaliśmy mocny kapitał społeczny. Zbudowaliśmy sieć kontaktów. Nawiązaliśmy setki relacji z ludźmi, organizacjami i instytucjami. W oparciu o ten dorobek mogliśmy dalej wzmacniać debatę międzynarodową i nasze państwo, ale… od 2022 r. ośrodek przejmuje instytucja z siedzibą w Warszawie, Instytut Promocji Gospodarki.

Czy to dobra zmiana, czas zweryfikuje. Zastanawia tylko, co finalnie zdecydowało o takiej właśnie decyzji, skoro nasz konkurent, działający od 2019 roku, nie może wykazać się analogicznym dorobkiem do Instytutu. Co więc zaważyło przy wyborze, kiedy zestawiono dotychczasowe zasoby i rezultaty obu organizacji? To pytanie pozostaje bez odpowiedzi. Przypomnijmy raz jeszcze: eksperci MSZ przyznali nam aż 97 punktów na 100 możliwych do zdobycia! Nasza konkurencja uzyskała 53 punkty. Oceniane były: jakość wykonania projektu (m.in. spójność, kompleksowość, oryginalność koncepcji, formy promocji, wykorzystanie nowoczesnych narzędzi komunikacji), możliwość realizacji projektu (m.in. profesjonalizm projektu, jego przejrzystość i szczegółowość) oraz dotychczasowa współpraca z MSZ.

Pomożesz?

Zastanawiamy się co dalej. Jak nie zmarnować tego dorobku, który zgromadziliśmy przez ostatnie trzy lata ciężkiej i uczciwej pracy organicznej. Jednym z pomysłów jest kontynuowanie organizacji Forum Geopolitycznego.

Do tego jednak potrzebujemy wzmocnienia. Po pierwsze potrzebujemy ludzi, którzy pomogliby społecznie w organizacji forum. Po drugie potrzebujemy ekspertów, którzy będą chcieli społecznie zabrać głos podczas debat. I wreszcie po trzecie potrzebujemy mecenasów i darczyńców, którzy wesprą finansowo wydarzenie. Pomożesz? Jeśli tak to prosimy o kontakt.